Τριανταφυλλίδης ή Πατάκης

Μπαίνω σε ένα από τα μεγαλύτερα βιβλιοπωλεία των νοτίων, λεγόμενων,προαστίων που μάλιστα επικεντρώνεται σε τίτλους σχολικών βιβλίων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η ερώτηση απλή, φυσιολογική, εντελώς πηγαία για έναν άνθρωπο στα 50:

-«Θα ήθελα, αν έχετε, τη Γραμματική της Δημοτικής του Μανώλη Τριανταφυλλίδη»

Η απάντηση επίσης απλή, πηγαία, αλλά και σίγουρα εμπορική, οπωσδήποτε αναπάντεχη και εντελώς αφοπλιστική…

-«όχι δεν την έχουμε αυτή, δεν την ξέρω, έχουμε όμως του Πατάκη ...είναι η καλύτερη ...όλοι αυτή παίρνουν».

Λέω ξερά «ευχαριστώ», βγάζω το σκασμό και φεύγω. Δηλαδή, ήττα κατά κράτος.

Μεμονωμένο περιστατικό αγραμματοσύνης; Μπα, για κανόνας μου μοιάζει.

Η πραγματικότητα λέει ότι τα παιδιά μας έχουν σε χρήση ένα πάμφτωχο λεξιλόγιο που δεν ξέρω αν ξεπερνάει τις 500 λέξεις. Ένα λεξιλόγιο που συντάσσεται ελλειμματικά, που έχει ενσωματώσει απίθανης (βλακώδους)σύλληψης νεολογισμούς (λ.χ. «την είδα» ) και που έχει εθιστεί στη χρήση ξενόγλωσσων όρων με απροσδιόριστη προφορά (λ.χ. «ντηλ»,«φασιον», προτζεκτ, κονσεπτ).

Η πραγματικότητα λέει επίσης ότι και πάρα πολλοί από τους δημοσίως ομιλούντες, δεν φαίνεται να έχουν καλές παρτίδες με την ελληνική γλώσσα. Ετούτοι δω μάλιστα έχουν κάνει και ένα βήμα παραπέρα. Θέτουν σε κοινή ακοή, άρα και σε πιθανότητα χρήσης, μερικές εντελώς ηλίθιες εκφράσεις, τις οποίες μάλιστα εκφέρουν συνήθως με ύφος ρήτορα, αν όχι λόγιου. Για πρόσεξε για παράδειγμα τα έμπλεα ..υψηλού νοήματος κλισέ: «επιτρέψτε μου να πω», «να προσθέσω και κάτι ακόμα» «ΑΝ ΘΕΛΕΤΕ» κ.α.Άκου προσεκτικά έναν πολιτικό οποιουδήποτε σχηματισμού, αλλά και έναν διανοούμενο / τηλεορασόβιο και σημείωσε πόσες φορές θα επαναλάβει ΑΥΤΕΣ τις αρλούμπες και κάποιες άλλες σαν κι αυτές…

Ας μιλάει ο καθένας όπως θέλει. Ούτε κουμάντο μπορώ να κάνω σε κανέναν,ούτε και λόγος μου πέφτει. Κι αν θίγεται κάπως η πιθανώς περίεργη αισθητική μου, δεν ζητάω ρέστα από κανένα. Αλλά να,
σκέφτομαι ότι όσοι μιλάμε ελληνικά έχουμε στη διάθεσή μας το καλύτερο ίσως εργαλείο για την καλλιέργεια διαλεκτικής σκέψης. Την ελληνική γλώσσα και για την ακρίβεια τη διδασκαλία της με τρόπο που να πηγαίνει σε μικρό έστω βάθος στα μονοπάτια της ετυμολογίας, του συντακτικού και της γραμματικής. Σε κάποιο μικρό βάθος που να κάνει εφικτή μια κάποια ελάχιστη προσέγγιση της λογοτεχνίας & της ποίησης που ο γλωσσικός πλούτος της ελληνικής απλόχερα ευνόησε. Αυτό λοιπόν το εργαλείο έχει παροπλιστεί, για να μην πω πως έχει αχρηστευτεί. Η ζωντανή ελληνική γλώσσα μου φαίνεται ότι έχει μεταλλαχτεί σε κάτι σαν ορολογία, πολλές φορές αμφίσημη, αν όχι και ακατανόητη.

Παλιότερα φλερτάρισα κάπως με την βολική εξήγηση αυτοαποκαλούμενων προοδευτικών ότι τάχα αυτή η απλούστευση της γλώσσας βοηθάει τον πολύ κόσμο, κάνει πιο εύκολη την πρόσβαση στη γνώση. Ωστόσο, χρόνια τώρα επιβεβαιώνω κάθε μέρα το αντίθετο. Έχω δηλαδή σιγουρευτεί ότι η αποψίλωση του εργαλείου της γλώσσας έγινε συνειδητά και συστηματικά,αλλά όχι για να διευκολύνει την πρόσβαση στη γνώση. Έγινε ακριβώς για να μικρύνει η πιθανότητα δημιουργίας διαλεκτικής σκέψης, άρα και λογικής, στους νέους ανθρώπους. Γιατί ένας άνθρωπος με σκέψη διαλεκτική είναι μάλλον δύσκολο να καταπιεί πομφόλυγες και τρανταχτές αρλούμπες, όπως κιόλας είναι παντελώς απίθανο να αποχαυνώνεται συστηματικά μπροστά σε μια οθόνη…