Κουλουβάχατα. Και μετά;

Που είμαστε σήμερα;

Δεν χρειαζόταν προφητική ικανότητα για να γράψω χτες "Ζαβαρακατρανέμια" (=τίποτα από εκεί), "Μπαρμπούτσαλα" (=τίποτα κι από εδώ) άρα "Κουλουβάχατα" (=όλα άνω κάτω ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων).  Κοινή λογική και λίγη σκέψη μονάχα χρειαζόταν.

Το βαρελότο έσκασε και τώρα είμαστε  στο κουλουβάχατα.  Όλοι γενικώς και ανεξαιρέτως μέσα κι έξω. Κάνοντας  μια εντελώς επιδερμική ανάγνωση μπορεί να πει κανείς ότι στη διαπραγμάτευση μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και θεσμών η μια πλευρά (ελληνική) ποντάριζε με σχετική ασφάλεια στην άποψη πως η απέναντι θα υποχωρήσει  έστω και την τελευταία στιγμή (επειδή θα υπολόγιζε το μεγάλο δικό της οικονομικό και πολιτικό κόστος) ενώ η απέναντι πλευρά (θεσμοί) ποντάριζε ότι έστω την τελευταία στιγμή θα υποχωρούσαν οι απέναντί της λόγω αδιεξόδου και έλλειψης εναλλακτικής δυνατότητας.   Κανείς δεν υποχώρησε, καμία συμφωνία δεν έγινε και, τουλάχιστον φαινομενικά, έδειξε να επικρατεί μια γενική ένθεν κακείθεν  αμηχανία.

Επαναλαμβάνω, η ανάγνωση αυτή είναι εντελώς επιδερμική, γιατί, για παράδειγμα, η τελεσιγραφική επιμονή για υπογραφή "συμφωνίας" μέχρι τις 30 Ιουνίου πολύ λιγότερο σχετίζεται με τη λήξη του "τρέχοντος προγράμματος" και πολύ περισσότερο με το γεγονός ότι 1 Ιουλίου (όλοι ήξεραν ότι) θα δημοσιοποιείτο η προκαταρκτική έκθεση του ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος που (επίσης όλοι ήξεραν ότι) θα το χαρακτήριζε μη βιώσιμο, οπότε αυτόματα το ΔΝΤ δεν θα μπορούσε να είναι συνυπογράφων εταίρος....  Σε κάθε περίπτωση η ανάγνωση του αποτελέσματος ως "κουλουβάχατα" μάλλον δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Αυτό το "κουλουβάχατα" σε ελληνική αργκό νομίζω πως αποδίδει πολύ καλύτερα το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης παρά κάποιοι νερόβραστοι, άνευροι και απολίτικοι όροι του τύπου "ναυάγιο", "αποτυχία" κτλ . Εν τέλει αποτελεί ήδη σαφές νέο δεδομένο (τουλάχιστον σύμφωνα με όσα ξέρουμε πως μέχρι σήμερα ισχύουν) πως εφεξής για τρόικα δεν μπορούμε να μιλάμε αφού το ΔΝΤ δεν μπορεί να συμμετέχει σε μια νέα δανειακή συμφωνία ("πρόγραμμα" ή ό,τι άλλο) καθόσον το καταστατικό του απαγορεύει τη χρηματοδότηση χωρών στη περίπτωση που το χρέος τους κρίνεται μη βιώσιμο.  Αυτό δημιουργεί νέα δεδομένα και σίγουρα επιτρέπει την υπόθεση πως η μελλοντική διαπραγμάτευση  για επίτευξη συμφωνίας δεν μπορεί παρά να έχει ως θέμα και τη διευθέτηση του χρέους με την εξ ορισμού παραδοχή της μη βιωσιμότητάς του. Εξ ου και κουλουβάχατα.

Διεξάγεται ήδη μια καταιγιστική επικοινωνιακή διαδικασία σε εσωτερικό κυρίως αλλά και σε διεθνές επίπεδο που εστιάζει στο ποιός φταίει και στο τι μέλλει γενέσθαι (από την πλευρά των δανειστών και των συνεργατών τους, εννοείται).  Αυτή η καταιγιστική "πληροφόρηση" αξιοποιεί την ευκαιρία του επικείμενου δημοψηφίσματος και επιχειρεί να διαμορφώσει όχι απλώς ένα διχαστικό κλίμα αλλά ένα κλίμα περίπου εμφυλιοπολεμικό  που καταρχήν στοχοποιεί πρόσωπα και δευτερευόντως πολιτικούς σχηματισμούς, ενώ, αποκρύπτει ή τουλάχιστον συσκοτίζει τις πραγματικές αιτίες που οδήγησαν στο σημερινό κουλουβάχατο κρύβοντας συγχρόνως την πραγματική εικόνα του.  Είναι σαφές, σαφέστατο, ότι η μιντιακή υπεροπλία ανήκει στη συντηρητική πλευρά (διεθνή και εγχώρια), στη πλευρά δηλαδή που οργάνωσε ή  εφάρμοσε εκείνες  τις πολιτικές που οδήγησαν τη χώρα σε χρεοκοπία.

Σε πολιτικό επίπεδο,

η διεθνής των τοκογλύφων και οι εγχώριοι υπερασπιστές της μέσω της μιντιακής τους υπεροπλίας επιχειρούν την κατασκευή  ενός πόλου που δήθεν είναι υπέρ της Ευρώπης και του ευρώ (και ψηφίζει μεθαύριο ΝΑΙ) και ενός άλλου πόλου που είναι δήθεν υπέρ της δραχμής (και ψηφίζει μεθαύριο ΟΧΙ). Σύμπασα η πολιτική τάξη που κατείχε την πολιτική διακυβέρνηση τα τελευταία  40 χρόνια (μέχρι και προ εξαμήνου) προωθεί (αλλά και καλύπτεται κάτω από)  αυτή την επικοινωνιακή στόχευση, αφού πλην των άλλων βρίσκει σε αυτή μια μοναδική ευκαιρία να ξεπλύνει (επικοινωνιακά) τις λοβιτούρες της φορτώνοντάς τες στους μάλλον αδέξιους  κυβερνήτες του "πρώτη φορά αριστερά"  που πήραν μόλις πριν 5 μήνες στα χέρια τους όχι τη διακυβέρνηση της χώρας αλλά μια χειροβομβίδα με τη περόνη βγαλμένη.

Παρά το γεγονός ότι η ευκαιρία του μεθαυριανού δημοψηφίσματος αξιοποιείται με μαεστρικό τρόπο από τους θύτες του λαού και της χώρας,  έχω σοβαρά ερωτηματικά για το κατά πόσο αφενός μεν η προώθηση χυδαίων μηνυμάτων με σκοπό τη διέγερση  φοβικών συνδρόμων  των μεθαυριανών ψηφοφόρων, αφετέρου δε, η απροκάλυπτη παρέμβαση των αφεντικών τους ("θεσμών" και σια)  συνεισφέρουν θετικά σε αυτό τους το στόχο ή αντίθετα διεγείρουν αρνητικά αντανακλαστικά...  Το βέβαιο είναι πως όλοι μαζί (δηλαδή η συντηρητική και μονίμως κυβερνώσα συντηρητική παράταξη, οι εγχώριοι ολιγάρχες και οι πολιτικοί εκπρόσωποι της ευρωκρατίας) έχουν  οργανώσει μια επικοινωνιακή καταιγίδα εκφοβισμού με προβοκάρισμα των αστικοδημοκρατικών πολιτικών θέσεων της κυβερνητικής πλευράς που είναι πασιφανές ότι σε επίπεδο επικοινωνίας μοιάζει να "πυροβολεί" με νεροπίστολο απέναντι σε μπαζούκας, αφού όχι απλώς είναι αποκλεισμένη από το κατά τα άλλα πλουραλιστικό μιντιακό κατεστημένο αλλά προβοκάρεται από αυτό στα ίσια αν όχι προκλητικά και ξετσίπωτα.

Έχω την εντύπωση, επαναλαμβάνω, ότι η χρεοκοπημένη συντηρητική πολιτική τάξη, σύμπασα δηλαδή η πολιτική τάξη που κυβέρνησε τα τελευταία 40 χρόνια πολιτεύεται τώρα (με την ευκαιρία του δημοψηφίσματος)  ωσάν να έχει  βρει μια μοναδική και μη αναμενόμενη ευκαιρία άφεσης αμαρτιών και ταυτόχρονα πολιτικής της νεκρανάστασης. Καθόλου τυχαίο δεν είναι πως εμφανίστηκαν ξαφνικά και με στεντόρεια μάλιστα ρητορική άνθρωποι από το πουθενά, άνθρωποι παροπλισμένοι, πολιτικά πτώματα, μουγγοί, κτλ.  (Μητσοτάκης, Καραμανλής, Σημίτης, Λαλιώτης και λοιποί αραχνιασμένοι).

 

Σε οικονομικό επίπεδο,

σύμφωνα με τη δική μου κατανόηση και υπολογισμούς, έχει ήδη συντελεστεί μια "αυτόματη" γενική υποτίμηση της τάξης του 50% περίπου, πάνω στα γενικά μεγέθη που προέκυψαν μετά την υποτίμηση του τέλους 2012.  Αθροιστικά δηλαδή έχει συμβεί στα γενικά μεγέθη της πραγματικής λεγόμενης οικονομίας μια υποτίμηση της τάξης του 70%+ σε σχέση με το προ κρίσης επίπεδό τους.

Φυσικά οι επιπτώσεις αυτής της "αυτόματης" υποτίμησης δεν έχουν απογραφεί.  Ωστόσο πιθανολογώ στα όρια βεβαιότητας πως αν οι επιπτώσεις της πρώτης υποτίμησης απογράφηκαν σταδιακά σε βάθος πέντε  περίπου χρόνων (γι αυτό και σε κάποιο βαθμό αφομοιώθηκαν "αναίμακτα")  οι επιπτώσεις της παρούσας και μάλιστα σημαντικά  μεγαλύτερης υποτίμησης θα απογραφούν σε πολύ μικρότερο χρόνο.  Αν έτσι συμβεί (που δυστυχώς εκτιμώ πως πρόκειται για κάτι εντελώς αναπόφευκτο) τότε θα έχουμε μια γενική κοινωνική εικόνα όχι στριμώγματος και μιζέριας αλλά δυστυχίας. Ίσως και απόλυτης δυστυχίας γιατί, πλην των άλλων, έχει εξ αντικειμένου  εξασθενήσει η δυναμική τού πιο σημαντικού αναστολέα της,  δηλαδή η οικογενειακή και κοινωνική αλληλεγγύη.

Ξεφυλλίζοντας τις παλιές μου σημειώσεις στις αρχές της κρίσης (2009-2010 - οι περισσότερες δημοσιευμένες) είδα πως τότε εκτιμούσα σαν τελικό στόχο της οικονομικής  ολιγαρχίας αμοιβές επιπέδου 600 ευρώ, συντάξεις - βοηθήματα- κοινωνικά επιδόματα επιπέδου 300 ευρώ και ανεργία μεγαλύτερη του 30%.  Σήμερα αυτό έχει συμβεί, άσχετα με το πόσοι και πώς το αντιλαμβάνονται. Τολμώ μάλιστα τη σκέψη πως αν η τρέχουσα υποτίμηση καταλήγει σε τέτοια μεγέθη μάλλον δεν πρόκειται για τη χειρότερη εκδοχή.

 

Σε κοινωνικό επίπεδο,

αντιλαμβάνομαι την εγκατάσταση μιας γενικής ανησυχίας που ελάχιστα αναφέρεται στην δυναμική των πραγμάτων ενώ τα μέγιστα αναφέρεται στη δημόσια πολιτική ρητορική. Μια μικρή εικόνα αυτής της διαπίστωσης συντίθεται με πολύ εύκολο τρόπο  αν κανείς επιχειρήσει βουτιά στον κόσμο των λεγόμενων social media εφόσον καταφέρει να κοιτάξει με καθαρό μάτι (τουλάχιστον δίχως συναισθηματισμούς) όχι την αρθρογραφία αλλά τα σχόλια και τα συνθήματα δεκάδων χιλιάδων (ναι δεκάδων χιλιάδων)  μπανιστηριτζήδων.  Ενσυνείδητα  χρησιμοποιώ τη λέξη μπανιστηριτζής και όχι αναγνώστης ή σχολιαστής. Υποτίθεται μάλιστα πως στον κόσμο αυτό συχνάζουν οι περισσότερο ενδιαφερόμενοι για τα κοινά (social media γαρ), οι πιο προβληματισμένοι, οι περισσότερο έχοντες άποψη και που αξιοσημείωτο είναι πως φαίνεται ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία  διάγουν την τρίτη ή την τέταρτη δεκαετία του βίου τους.  Αν θα έπρεπε στη εικόνα αυτή να βάλω  κάποια λεζάντα αυτή θα έγραφε κάτι σαν  "διάλογοι πιθήκων". Αν θα έπρεπε να μπουν κάποιες επεξηγήσεις τότε δεν θα μπορούσε να αποφευχθεί η σημείωση πως το σύνολο αυτής της εικόνας απεικονίζει το βαθμό εκφυλισμού πολιτικής σκέψης, το μοντέλο διαμόρφωσης καταναλωτικής συμπεριφοράς αλλά και το μοντέλο νεοαξιών που έχουν συμβεί / εγκατασταθεί στους εγκεφάλους των θαμώνων /θυμάτων /μελλοθανάτων.  Όλα απολύτως εξηγήσιμα βεβαίως.  Ωστόσο η διαπίστωση πως ο περισσότερος κόσμος αρνείται να διαβάσει (άρα και να συλλογιστεί) ενώ αφειδώς καταναλώνει αμάσητα συνθήματα, επικεφαλίδες, τσιτάτα και εξυπνάδες, αναπαράγοντάς τα μάλιστα με ταχύτητα αστραπής (add,like, share και άλλα τέτοια εννοώ)  μόνο απογοήτευση (αν όχι τρόμο) μπορεί να προκαλέσει σε ένα πραγματικά σκεπτόμενο άνθρωπο  μετρίας ευφυΐας. Εξαιρέσεις πολλές. Πάρα πολλές πλην χαμένες μέσα σε αυτά τα δηλητηριώδη, θανατηφόρα περιβάλλοντα. Εξαιρέσεις που ατυχώς ελάχιστα συμπίπτουν με τον αριθμό των μεθαυριανών "όχι", αλλά ταυτίζονται απολύτως με εκείνον των καθημερινών ως στάση ζωής "όχι" στη βαρβαρότητα και τον ευτελισμό του ανθρώπου.

Το μεθαυριανό (ήδη αυριανό..) δημοψήφισμα

Θα ένιωθα πολύ καλύτερα αν μπορούσα να πω αυτό που κατά κόρον  εκφέρεται  από πολιτικούς και πολιτικάντηδες ιδίως όταν υπάρχει εν όψει κάποια εκλογική αναμέτρηση. Αυτό δηλαδή το "έχω εμπιστοσύνη στην κρίση του ελληνικού λαού". Γιατί εγώ τέτοια εμπιστοσύνη δεν έχω.  Σέβομαι αυτή την κρίση, υφίσταμαι τις συνέπειές της  (και τι άλλο να κάνω δηλαδή) αλλά εμπιστοσύνη δεν της έχω. Αυτή η κρίση είναι που απολύτως δημοκρατικά (λέμε τώρα) αφού έφαγε (και συνεχίζει να τρώει)  το τηλεοπτικό κουτόχορτο, υποκλίθηκε σε κάθε λογής μαυρογιαλούρο,  καταβρόχθισε  μέχρι μυελού οστών οποιασδήποτε προέλευσης τζάμπα χρήμα, εξοστράκισε τη διανόηση αντικαθιστώντας την με μίσθαρνη  δημαγωγία, έβαλε στη θέση του Παρθενώνα τη Μύκονο και στη θέση τη Σαπφούς τη ξεβράκωτη μπουζουκτσού, εγκατέλειψε τη σπουδή της ελληνικής γλώσσας ενώ αντιμετώπισε την ιστορία σαν σχολικό μάθημα , κτλ κτλ επέλεξε, στήριξε και στηρίζει την συγκεκριμένη πολιτική τάξη που ευθύνεται για την σημερινή τραγωδία  της χώρας και του λαού της.  

Η παραπάνω άποψή δεν με οδηγεί σε κάποιου είδους ισοπεδωτική αντιμετώπιση των ερωτημάτων του αυριανού δημοψηφίσματος. Γιατί, άλλωστε, μπορεί από τρείς δεκαετίες πίσω να δηλώνω "ηττημένος" όμως ταυτόχρονα δηλώνω "αλλά όχι προσκυνημένος", και ξέρω πολύ καλά πως σε αυτή τη μειοψηφική πλην καθόλου περιθωριακή  κατηγορία  ανήκουν χιλιάδες ανθρώπων που αύριο οι περισσότεροι έστω και με βαριά καρδιά θα πάνε στη κάλπη μόνο και μόνο επειδή έχουν τη δυνατότητα (έστω μια φορά στα 40 χρόνια) να καταθέσουν  ένα ΟΧΙ.

Εννοείται ότι η απέχθειά μου προς οποιαδήποτε εκλογική διαδικασία του αστικού δημοκρατικού μας πολιτεύματος (απέχθεια ακριβώς επειδή θεωρώ πως δεν είναι δημοκρατικό - αντιπροσωπευτικό) εκτείνεται και στην εκλογική διλημματική διαδικασία που χαρακτηρίζεται ως δημοψήφισμα παρότι φαίνεται ότι πρόκειται για αμεσοδημοκρατική διαδικασία (φαίνεται αλλά απέχει πολύ από το να είναι πραγματικά). Έτσι ενώ ούτε φευγαλέα δεν διαπραγματεύτηκα την εκδοχή να προσθέσω ένα δικό μου προσωπικό ΟΧΙ σε κάποια κάλπη της Κυριακής(δογματική αντίληψη; πιθανώς) κινητοποίησα με όπως έπρεπε συζητήσεις κάποιες αρκετές δεκάδες ανθρώπων διασφαλίζοντας με τρόπο απόλυτο ισάριθμα κουκιά - ΟΧΙ στο αυριανό δημοψήφισμα.    Έχει ίσως αξία να σημειώσω πόσο εύκολο ήταν αυτή τη φορά. Στις περισσότερες περιπτώσεις η συζήτηση δεν χρειάστηκε να εκταθεί σε τίποτα περισσότερο από την ανάδειξη του ποιοί προτείνουν το ΝΑΙ  χωρίς να μπαίνει καθόλου σε θέματα επόμενης ημέρας!  Είδα ανθρώπους να εξαγριώνονται  μόνο και μόνο επειδή πήραν χαμπάρι   ότι οι "ξένοι θέλουνε να ψηφίσουμε ΝΑΙ" …  Είδα ανθρώπους να μου εξηγούνε (…) ότι "μας κλέψανε, φάγανε, φτιαχτήκανε .. και μετά πιάσανε τον Τσίπρα κορόιδο και του τα φορτώσανε".  Πολλή αγανάκτηση, πολλά ΟΧΙ.

 

Η επόμενη ημέρα

Η κατάσταση φαίνεται και είναι περίπλοκη.  Είναι ένα γενικό κουλουβάχατο που πολύ δύσκολα θα μπορέσει να έρθει σε κάποια ισορροπία.  Είτε με ΟΧΙ είτε με ΝΑΙ.  Στη περίπτωση μάλιστα της επικράτησης του ΟΧΙ ίσως υπάρχει μια παραπάνω δυσκολία, γιατί είναι φανερό πως ένα τέτοιο αποτέλεσμα σηματοδοτεί (για πρώτη φορά) πλειοψηφική διάθεση ενός λαού κατά των πολιτικών  της ευρωκρατίας που δεν αμφισβητεί / απορρίπτει, στη συγκεκριμένη περίπτωση,   απλώς και μόνο (ούτε και κυρίως) τις νεοφιλελεύθερες λεγόμενες οικονομικές επιλογές της αλλά την προώθηση της πολιτικής κυριαρχίας της νεοφιλελεύθερης  κεντροευρωπαϊκής ελίτ στους λαούς της ευρωπαϊκής περιφέρειας.  

Επαναλαμβάνω, μου είναι σχεδόν αδιανόητο, παρά το ότι βλέπω αυτή τη φουλ επίθεση, πως σε αυτή την εκδοχή αποτελέσματος (δηλαδή επικράτηση του ΟΧΙ) οι ευρωκράτες θα ρισκάρουν αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη γιατί δεν τους βγαίνει το ταμείο αλλά και γιατί αμέσως μετά οι γύπες και τα κοράκια θα ορμήξουν στο επόμενο θύμα που  μπορεί να είναι η Ιταλία αλλά ίσως (γιατί όχι;) και η Γαλλία. Γιατί το ευρώ και η ζώνη του θα πάνε περίπατο και αυτό είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να συλλάβει ανθρώπου νους για την ώρα αφού μοιάζει να δημιουργεί παγκόσμια αναταραχή (…)

Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως μια συμφωνία θα προκύψει. Μοιάζει μάλιστα πιθανότερο παρά ποτέ να περιληφθεί και πρόβλεψη για ρύθμιση του ελληνικού χρέους με κούρεμα και επιμήκυνση πληρωμής. 

Έχει, ατυχώς, γίνει καθολικά αποδεκτό πως η νέα συμφωνία θα περιλαμβάνει σκληρά οικονομικά  (εισοδηματικά, φορολογικά, μεταρρυθμίσεων σε δημόσια διοίκηση, αγορές κτλ) μέτρα, πολύ πιο βάρβαρα από αυτά των μνημονίων. Λόγος γίνεται μόνο για το ύψος και την κατανομή αυτών των βαρών. Αν δηλαδή ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία θα πάει στο 23%, αν θα υπάρχουν δύο ή τρείς συντελεστές  και σε ποιο ύψος κτλ. Αν θα πληρώσουν έκτακτη εισφορά 12% οι μεγάλες επιχειρήσεις  ή αν θα ληφθούν άλλα μέτρα ως ισοδύναμα.  Ένα κάποιο μείγμα τελικά θα προκύψει. Η ερμηνεία του μείγματος θα έχει πολλές αναγνώσεις. Άλλος θα λέει ότι έχει αναπτυξιακό πρόσημο, άλλος υφεσιακό, άλλος πως επιβαρύνει τα συνήθη υποζύγια, άλλος ότι αποθαρρύνει την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις κτλ.   Ωστόσο ένα θεωρώ ως εκ προοιμίου βέβαιο: η όποια συμφωνία δεν θα αγγίζει τον πυρήνα του εγκατεστημένου επαρχιώτικου καπιταλισμού ενώ θα δημιουργεί ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για επιθετικές επενδύσεις "ξένων" κεφαλαίων (…)

Κάτω από όλα αυτά κρέμεται η πραγματική ζωή. Οι τράπεζες κλειστές, το χαρτονόμισμα σπάνιο είδος, τα δημόσια ταμεία άδεια, η αγορά υποτιμημένη στο μισό και για την ώρα ακίνητη, οι άνεργοι πληθαίνουν, τα λουκέτα ξαναπήραν μπροστά με φόρα, τα συσσίτια πολλαπλασιάζονται, η "βαριά βιομηχανία" ξαλαφρώνει.  Πολύς κόσμος πανικοβλημένος κάνει γιουρούσια στα ράφια των σούπερ μάρκετ και γεμίζει τα ντουλάπια του με ρύζια, μακαρόνια,  αλεύρια και ζάχαρη.  Φάρμακα σε έλλειψη και απρόσιτα. Νοσοκομεία δίχως γάζες και μπαμπάκι.  Με όλα αυτά τι θα γίνει;

Καθόλου δεν με πείθουν  οι αλλεπάλληλες δηλώσεις πως οι τράπεζες θα ανοίξουν από βδομάδα ή μετά 48 ώρες αφότου  υπάρξει συμφωνία.  Γιατί με τα όσα εγώ μπορώ να λογαριάσω οι τράπεζες δεν μπορούν να ανοίξουν και να λειτουργήσουν όπως μέχρι προχτές.  Αν έτσι επιχειρηθεί (κάτι τέτοιο νομίζω πως δεν υφίσταται ούτε καν  ως θεωρητική πιθανότητα) τότε θα καταρρεύσουν μέσα σε μια μέρα αφού όλοι θα τρέξουν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους.  Αν πάλι ανοίξουν με καθεστώς ελέγχου κεφαλαίων τότε νάτη η  παραοικονομία όχι πια από το φεγγίτη αλλά από την πόρτα ορθάνοιχτη, ενώ δεν θέλω να υποθέσω τα φαινόμενα μαύρης αγοράς, την απόγνωση και τις αντιδράσεις γενικώς. Και  φυσικά δεν θέλω να σκέφτομαι τα ανάλογα σε μια περίπτωση κουρέματος καταθέσεων καθόσον  ο καπιταλισμός μας δε εγγυάται μόνο το …δικαίωμα υποσιτισμού σε πάνω από 1 εκατομμύριο ανθρώπων, ούτε το ..δικαίωμα ανεργίας σε πάνω από 2,5 εκατομμύρια ανθρώπων. Εγγυάται και το δικαίωμα τραπεζικών καταθέσεων σε κοντά 3 εκατομμύρια ανθρώπων…

Σύμφωνα με όσα ξέρω και  καταλαβαίνω,  συλλογίζομαι ως μόνη πιθανή περίπτωση, για το άνοιγμα των τραπεζών και τη λειτουργία της αγοράς, την εισαγωγή παράλληλου νομίσματος μειωμένης αξίας. Κάτι δηλαδή σαν €gr υποτιμημένου στο ξεκίνημά του κατά 40-50 % ως προς το "ευρωπαϊκό" €  και  άμεση μετατροπή των καταθέσεων στο νέο νόμισμα με ίδια ονομαστική αξία. Αδυνατώ να δω κάτι άλλο ωστόσο δεν μπορώ να μη σκέφτομαι ότι η ληστρική επιστήμη της τοκογλυφίας μπορεί να εφεύρει διάφορα εξωτικά κόλπα νέας κοπής.  

Αδυνατώ να σκεφτώ με ποιο τρόπο θα πληρωθούν οι μισθοί, τα μεροκάματα, οι άδειες και τα επιδόματα στον ιδιωτικό τομέα (αλλά ο καπιταλισμός μας οικονομία / αγορά ιδιωτικού τομέα είναι), όταν στην καλύτερη περίπτωση αφενός μεν η κίνηση αγοράς έπεσε απότομα στο μισό (σε μια μέρα)  ενώ κανείς δεν πληρώνει κανένα με πίστωση σε μια αγορά που είναι στημένη να δουλεύει με "πίστη" / πίστωση.  Και αποφεύγω να περιγράψω προκαταβολικά τις σχετικές εικόνες που αύριο μεθαύριο θα ξετυλιχτούν.

Ομοίως αδυνατώ να σκεφτώ ποιος επαγγελματίας ή επιχείρηση θα μπορέσει να πληρώσει αυτό το μήνα ΦΠΑ, δόσεις ρυθμισμένων οφειλών και  ασφαλιστικά ταμεία.  Θα υποβληθούν φορολογικές δηλώσεις;  Ίσως αρκετές αλλά ποιος μπορεί να πληρώσει φόρο εισοδήματος;

 

…και ο επόμενος μήνας

ελάχιστοι θα πηγαίνουν  "διακοπές" και ακόμα πιο ελάχιστοι θα γυρίζουν μαυρισμένοι από διακοπές.  Αλλά μαυρισμένοι κατά την άλλη έννοια θα είμαστε οι περισσότεροι.

Επειδή δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια λύση, απλώς εύχομαι να μη λείψουν τα απαραίτητα διατροφής κι από άλλο ένα εκατομμύριο κόσμου. Να μη δούμε φαινόμενα μαύρης αγοράς ανάλογα με εκείνα που μας αφηγήθηκαν οι γεροντότεροι.

Το έργο αυτό που σήμερα αρχίζει να παίζει το είδα ως "προσεχώς" τουλάχιστον μια δεκαετία πίσω. Καθάρισα στο μυαλό μου τις εικόνες του μέλλοντος και προσπάθησα να δείξω τη λύση με το εγχείρημα "ebloko.gr" από το 2008 που καμιά κρίση δεν υπήρχε μήτε στον ορίζοντα είχε φανεί η οσμή της.  Έλεγα (και απανωτά έγραφα) τότε πως επιτυχία του ebloko.gr θα ήταν να πολλαπλασιαστεί από πολλούς παντού ανά τη χώρα.  Κανένας δεν το άκουσε. Ίσως φαινόταν πολύ οραματικό, ανέφικτο,  για κάποιους ίσως και πονηρό. Πονηροί οι ίδιοι έστησαν 2-3 χρόνια αργότερα τη φάμπρικα αρπαχτής με το "κίνημα της πατάτας" και τις δήθεν πρωτοβουλίες "χωρίς μεσάζοντες". Εκ του αποτελέσματος επιβεβαιώνεται σήμερα η απόλυτη ορθότητα του εγχειρήματος ebloko.gr. Προχτές ωστόσο πληροφορήθηκα πως κάποιος υπουργός επικοινώνησε με τους βαρόνους (εισαγωγείς)  της λιανικής τροφίμων αναζητώντας διαβεβαιώσεις για την επάρκεια τροφίμων!   Όχι με το ebloko.gr μήτε αυτός μήτε άλλος κανείς  επικοινώνησε. Πιθανώς δεν περνάει από το νου τους  πως υπάρχουν ακόμα έλληνες παραγωγοί..

 Πικρία είπες;  Όχι.  Απλώς μια ψυχρή καταγγελία προς το πουθενά.