• Ανεργία
Συμπαθητικά ακούγεται η εξαγγελία για επαναφορά του επιδόματος ανεργίας στα 470 ευρώ και η επέκτασή του στα δύο χρόνια χωρίς προϋποθέσεις. Αν μάλιστα λάβει κανείς υπόψη του ότι αφορά περίπου ενάμισι εκατομμύριο κόσμο, τότε καταλαβαίνει ότι η εξαγγελία κομίζει και ψήφους. Κατά τη δική μου κρίση πάντως πρόκειται όχι απλώς για μη αριστερή προσέγγιση του ζητήματος της ανεργίας αλλά για πραγματικά σχιζοφρενική θέση, αφού ούτε λίγο ούτε πολύ μια αριστερά που ετοιμάζεται να κυβερνήσει αποδέχεται κραυγαλέα ότι θα υπάρχουν άνεργοι για πάνω από δυο χρόνια. Και ρωτάω, γιατί δύο χρόνια και όχι πέντε; Κι αν ο άλλος εξακολουθεί να είναι άνεργος μετά τα δύο χρόνια επιδόματος τι θα κάνει, θα βγει στα φανάρια ζητιάνος; Παράνοια!
Ακούτε φίλοι μου! Αν η Αριστερά δεν εγγυάται την καθολική διασφάλιση του δικαιώματος εργασίας, τότε κάτι άλλο μπορεί να είναι αλλά αριστερά πάντως όχι. Γιατί δίχως εργασία για όλους και δίχως δωρεάν πρόσβαση όλων σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες παιδείας και υγείας, δεν οικοδομείται κοινωνία αλληλεγγύης αλλά ζούγκλα. Κι αν μου πει κανείς αριστερόστροφος, ναι , μα ότι ο καπιταλισμός είναι ζούγκλα, απλώς θα του απαντήσω ότι η Αριστερά δεν ενδιαφέρεται για τον καλλωπισμό ή την ευημερία του καπιταλισμού, ενδιαφέρεται για την ευημερία των ανθρώπων σε συνθήκες κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Ας προσαρμοστεί ο καπιταλισμός (αν μπορεί) στα αριστερά προτάγματα και όχι η αριστερά στα προτάγματα του καπιταλισμού. Ο νοών νοείτω.
Η ανεργία και η διακύμανσή της δεν είναι φυσικά φαινόμενα. Ασφαλώς είναι φαινόμενο σύμφυτο με τον καπιταλιστικό τρόπο διάρθρωσης της οικονομίας και εξυπηρετεί πλην των άλλων τον αποτελεσματικό έλεγχο του κόστους εργασίας. Αλλά αυτό καθόλου δεν σημαίνει ότι μια αριστερή διακυβέρνηση μένει περίπου παρατηρητής του φαινομένου και το αφήνει να εξελίσσεται επιδοτώντας το κιόλας.
Θα το θέσω απλά λοιπόν αν και εντελώς επιγραμματικά γιατί ασφαλώς χρειάζεται πολύς χρόνος και πολύ μελάνι για να αναπτυχθεί διεξοδικά ένας συγκεκριμένος προβληματισμός ως προς την διαχείριση του φαινομένου της ανεργίας. Γιατί λοιπόν επιδότηση ανεργίας και όχι επιδοτούμενη πραγματική εργασία; Αν υποθέσουμε ότι το "επίδομα ανεργίας" αντιστοιχεί σε αμοιβή τετράωρης ημερήσιας εργασίας τότε δείχνει απλό: καταρτίζονται προγράμματα 4ωρης ημερήσιας προσωρινής εργασίας και όλοι οι "άνεργοι" δουλεύουν 4 ώρες για τις οποίες (έτσι κι αλλιώς) πληρώνονται. Κι αν η ανεργία δημιουργεί στον άνθρωπο κατάθλιψη, κοινωνικό αποκλεισμό και τρύπες στο κρατικό ταμείο, η εργασία (έστω αυτή η τετράωρη) δημιουργεί αυτοπεποίθηση και ελπίδα, ενώ παράγει πλούτο πιθανώς πολύ μεγαλύτερο του κόστους επιδότησής της. Φυσικά δεν εννοώ ούτε κατ’ εξαίρεση ότι αυτή η επιδοτούμενη εργασία (αντί της επιδοτούμενης ανεργίας) μπορεί να έχει κάποια σχέση με την ιδιωτική οικονομία και τις επιχειρήσεις αλλά μόνο με δραστηριότητες του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Μπορούν εύκολα και γρήγορα να καταρτιστούν εκατοντάδες προγράμματα γενικά και τοπικά, που αφενός μεν θα δίνουν τη δυνατότητα πραγματικής 4ωρης εργασίας σε όλους τους ανέργους, αφετέρου δε θα αξιοποιούν τις γνώσεις και τα ταλέντα τους, βοηθώντας τους συνάμα να αναπτύξουν δεξιότητες και εμπειρίες. Ας σκεφτεί κανείς για παράδειγμα πόσοι άνθρωποι θα μπορούσαν να δουλέψουν σε προγράμματα εργασίας του τύπου "βοήθεια στο σπίτι", "ανασκαφική ανάδειξη αρχαιολογικού πλούτου", "βασική εκπαίδευση μεταναστών", "αυτοδιαχειριζόμενοι βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί", "ψηφιακή εκπαίδευση ενηλίκων", "συντήρηση και αναστήλωση μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς", "κατάρτιση ανειδίκευτων ανέργων", "φύλαξη γειτονιάς", "καλλιέργεια εύφορης δημόσιας γης" και καμιά εκατοστή ακόμα που πρόχειρα θα μπορούσα να διατυπώσω. Έτσι νομίζω πως πρέπει να διαχειρίζεται η Αριστερά την ανεργία, έτσι να φέρεται στον άνεργο άνθρωπο και όχι με επιδόματα φτώχειας και αποκλεισμού. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο πρωτεύον ζητούμενο δεν είναι η διαχείριση της ανεργίας, αλλά η δημιουργία προϋποθέσεων ώστε να υπάρχει πλήρης και πραγματική δουλειά για όλους. Μια διακυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει σήμερα να κάνει και να προωθήσει επιλογές ανασυγκρότησης της οικονομίας που να παράγουν πραγματικές θέσεις εργασίας και πραγματικό πλούτο. Οι δυνατότητες είναι νομίζω απεριόριστες, αν και φαίνεται να προσκρούουν σε δεσμεύσεις που προέρχονται από την ΕΕ ,ενώ πρακτικά προσκρούουν και στην ολότελα διαδεδομένη απέχθεια (στα όρια μίσους) προς κάθε μορφή χειρωνακτικής εργασίας. Θαρρώ όμως ότι τα εμπόδια αυτά δεν είναι ανυπέρβλητα …
• Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Οικονομίας.
Έχουμε ιδέα τι σημαίνει φορολογικό σύστημα ή αμολάμε κορώνες του τύπου «ανακατανομή φορολογικών βαρών» και …καθαρίσαμε.
Ξέρουμε τι σημαίνει στην πραγματικότητα παραοικονομία και φοροδιαφυγή; Έχουμε καταλάβει ότι είναι ολότελα διαφορετικά πράγματα η αδυναμία πληρωμής δηλωμένων φόρων και εισφορών με την φοροκλοπή εξαιτίας μαύρης οικονομικής δραστηριότητας και την εισφοροδιαφυγή μέσω αδήλωτης εργασίας; Ξέρουμε ότι αυτή η (μη εισφέρουσα) παραοικονομία ίσως είναι μεγαλύτερη της δηλούμενης οικονομίας;
Έχουμε καταλάβει πώς λειτουργεί η κομπίνα της «επιστροφής ΦΠΑ;»
Έχουμε ιδέα ότι δεν παράγεται πλούτος με τέσσερα εκατομμύρια άνεργους ή αμολάμε κορώνες του τύπου «ανακατανομή του πλούτου» και πάλι καθαρίσαμε.
Έχουμε καταλάβει ότι η εγχώρια παραγωγή με το ζόρι καλύπτει το 60% της διατροφικής επάρκειας, αλλά και ότι είναι απολύτως εξαρτημένη από εισαγόμενες πρώτες ύλες, εργαλεία, μηχανές και ενέργεια;
Ξέρουμε ότι αυτή η ολότελα στρεβλή «βαριά βιομηχανία» (τουρισμός) έχει το μαύρο της το χάλι αλλά σιτίζει πάνω από ένα εκατομμύριο κόσμο;
Εκείνο το «παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος» ακούγεται μεν πολύ καλό, αλλά παραπέμπει σε έκθεση ιδεών μαθητή γυμνασίου.
Ακούστε, φίλοι μου! Δεν ξέρω αν έχει νόημα η διαπραγμάτευση για τις δανειακές συμβάσεις και τις άλλες κοινοτικές «βοήθειες» και προγράμματα «σωτηρίας», αλλά είμαι σίγουρος ότι η απαιτείται διαπραγμάτευση ως προς τις δεσμεύσεις της χώρας από την λεγόμενη Κοινή Αγροτική Πολιτική. Και εννοώ ΠΛΗΡΗ ΑΠΑΛΛΑΓΗ από τα δεσμά της ΚΑΠ, έστω κι αν αυτό συνεπάγεται την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε.
Μια ματιά στην εξέλιξη του εμπορικού ισοζυγίου στον τομέα «τρόφιμα-ποτά» όχι μόνο δεν θα αφήσει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης αυτής της θέσης αλλά θα επιβεβαιώσει αμέσως τις προτεραιότητες παραγωγικής ανασυγκρότησης του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα σε αυτήν την κατηγορία που είναι η πλέον κρίσιμη για τη χώρα και το λαό της.
Δεν αντέχει εξηγήσεων και σχολιασμού το γεγονός ότι η χώρα έχει οδηγηθεί να πληρώνει για εισαγωγές κρεάτων και γαλακτοκομικών όσα και για πετρέλαιο!
Η χώρα μας μπορεί και πρέπει να γίνει ΑΜΕΣΩΣ (ήταν άλλοτε) αυτάρκης σε κρέατα, γαλακτοκομικά, άλευρα, όσπρια, λίπη – έλαια, θαλασσινά, λαχανικά και φρούτα.
Ίσως χαλάει η προεκλογική μόστρα, ίσως ανοίγει η ατζέντα περίεργα αλλά νομίζω ότι το πρόγραμμα διακυβέρνησης της Αριστεράς οφείλει να λέει στον κόσμο μερικά παραπάνω και εντελώς χειροπιαστά πράγματα. Εντάξει, ίσως δεν θα φτάνει να ορίζει την πρόσθετη απαιτούμενη εκτροφή βοοειδών, αιγοπροβάτων και χοίρων σε κεφάλια, αλλά πάντως σε μεγέθη κρέατος και γάλακτος νομίζω πως επιβάλλεται. Όπως χρειάζεται να ειπωθούν τα ελλείμματα παραγωγής σε όσπρια, σιτάρι, βαμβάκι κτλ. Πάνω σε αυτά κυρίως θα βασιστεί η παραγωγική ανάπτυξη.
Ποιος είπε ότι οι αγρότες θέλουν επιδοτήσεις; Ποιος είπε ότι οι αγρότες θέλουν κάρτες για να χρεώνονται στις τράπεζες; Και τι σημαίνει αυτή η ακατανόητη δήλωση πως «κανένα αγροτικό προϊόν δεν θα πρέπει να πουλιέται κάτω από το κόστος παραγωγής»;.
Το κόστος παραγωγής δεν είναι δεδομένο κι ούτε μπορεί να καλυφθεί με επιδοτήσεις και δάνεια. Οι σπόροι, τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, οι μηχανές, το πετρέλαιο και τα αναλώσιμα είναι που κάνουν το κόστος ψηλό και απρόβλεπτο. Εκεί χρειάζονται παρεμβάσεις και δράσεις. Είναι η γραφειοκρατία, η πολυνομία, η πολυαρχία που φρενάρουν την ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής ή την κάνουν ασύμφορη. Εκεί χρειάζεται αποφασιστική παρέμβαση. Για να φτιάξει κανείς μια μονάδα εκτροφής ζώων επιπέδου οικοτεχνίας, πρέπει να πάρει άδειες από εκατό διαφορετικές υπηρεσίες, να πληρώσει ένα σκασμό λεφτά και να αποδεχτεί ότι θα καταστεί εις το διηνεκές παράνομος κατά την κρίση των αδιάφθορων κατά τα άλλα ελεγκτικών δημόσιων αρχών. Αλλά ακόμα κι αν τολμήσει και τα καταφέρει, πάλι θα είναι εξαρτημένος από τα κερδοσκοπικά κυκλώματα που λυμαίνονται το γάλα και το κρέας.
Γεωργία δίχως νερό άρδευσης δεν γίνεται. Τι γίνεται λοιπόν με το νερό; Η ίδια φάμπρικα. Κάτι η σπέκουλα «το νερό είναι κοινωνικό αγαθό» κάτι οι θεολογικού τύπου περιβαλλοντικές παπάρες περί υδάτινων πόρων έχουν κάνει το νερό άρδευσης είτε παράνομη δραστηριότητα είτε είδος πολυτελείας είτε μέσο πλουτισμού για λίγους ημέτερους.
Το ζήτημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας είναι τεράστιο και κρίσιμο. Στην ατζέντα μιας Αριστερής διακυβέρνησης νομίζω πως έχει την πρώτη θέση και με διαφορά… Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το κλειδί της παραγωγικής ανασυγκρότησης, εφόσον θέλουμε η ανασυγκρότησή της να γίνει προς όφελος της κοινωνίας, βρίσκεται στην γεωργική – κτηνοτροφική παραγωγή και στον τομέα τροφίμων, ενώ έπεται ο κλάδος της εμπορίας τους, γιατί και εδώ κάνουν πάρτι καμιά δεκαριά δίκτυα διανομών..
Ούτε λέξη για την λεγόμενη "βαριά βιομηχανία". Κάποτε πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτός ο τόπος, αυτή η χώρα, αυτός ο λαός διαθέτουν ένα μοναδικό πλεονέκτημα. Κι αυτό δεν είναι οι ωραίες τσιμενταρισμένες παραλίες και τα all inclusive πακέτα. Είναι τα μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού, είναι ο εξ αυτών αρχαιολογικός - πολιτιστικός τουρισμός που μπορεί να αναπτυχθεί. Παραλίες και πασαρέλες βρίσκει κανείς παντού στον κόσμο, αλλά δεν βρίσκει πουθενά Κνωσό, Φαιστό, Ολυμπία, Δελφούς, Παρθενώνα και Επίδαυρο. Η προώθηση της ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου είναι νομίζω αποκλειστική υπόθεση και ευθύνη της Αριστεράς. Ο δε τουρισμός αυτού του τύπου είναι πολλαπλά προσοδοφόρος ενώ η ανασκαφική - αναστηλωτική δραστηριότητα πράγματι θα μπορούσε να διεκδικήσει τον τίτλο της εθνικής βαριάς βιομηχανίας.
Μετανάστες και Πρόσφυγες
Κανένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να είναι αντίθετος με διακηρύξεις – θέσεις που αφορούν στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων ανθρώπου και οι μετανάστες – πρόσφυγες είναι πρώτα από όλα άνθρωποι. Κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί επίσης να αμφισβητήσει το γεγονός ότι ο δείκτης προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι ευθέως ανάλογος προς τη δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας. Μέχρι εδώ καλά, αλλά με διακηρύξεις δεν λύνονται προβλήματα. Ούτε με θεωρητική προσέγγιση των αιτιών επίσης, γιατί η πραγματικότητα είναι ζοφερή και ως γνωστόν τα γεγονότα έχουν ιδιαίτερο πείσμα…
Χρειάστηκε δυο φορές να συμπλακώ νυχτιάτικα μέσα στο σπίτι μου με μαχαιροβγάλτες μπουκαδόρους και ως αποτέλεσμα συγκυρίας υπήρξε μόνο τραυματίας (εγώ) και όχι νεκροί (όποιος προλάβαινε). Έχω ζωντανούς στα αυτιά μου τους πυροβολισμούς, εδώ στη γειτονιά του Ρέντη, που έπεσαν σε εκατό μέτρα απόσταση και άφησαν στον τόπο την πρώτη φορά δυο νεαρούς ένστολους και τη δεύτερη (προχτές) έναν ανυποψίαστο άνθρωπο. Στην άλλη μου δουλειά πάλι την αγροτική, το πετρέλαιο μπαίνει στο τρακτέρ κι όλα τα μηχανήματα με το σταγονόμετρο, γιατί κάθε νύχτα οργανώνονται γιουρούσια κλοπών. Χιλιάδες και καθημερινά είναι τα σχετικά περιστατικά από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη. Αυτή είναι, φίλοι μου, η ζοφερή καθημερινότητα και εδώ δεν χωράνε θεωρίες και ηρεμιστικά παραμύθια. Η αφόρητη αύξηση της εγκληματικότητας και ιδιαίτερα τα εγκλήματα κατά ζωής, το μπουκάρισμα στα σπίτια κι όποιον πάρει ο χάρος δεν οφείλονται στη φτώχεια γενικώς και αορίστως. Ούτε ήρθαν στη χώρα μας γενικώς και αορίστως κατατρεγμένοι άνθρωποι. Δεν ήρθαν μόνο κατατρεγμένοι. Ήρθαν και πολλά λούμπεν στοιχεία, άνθρωποι με βαρύ ποινικό μητρώο στις χώρες τους και κάθε καρυδιάς καρύδι. Υποθέτω άλλωστε ότι ο πατριωτισμός δεν είναι ελληνικό προνόμιο και από αυτήν την άποψη νομίζω ότι εκατομμύρια κατατρεγμένοι μεν αλλά συνειδητοποιημένοι άνθρωποι δεν σκέφτηκαν να φύγουν από τις χώρες τους και να έρθουν στον ευρωπαϊκό «παράδεισο». Έμειναν εκεί, μένουν εκεί και αγωνίζονται για το μέλλον το δικό τους των παιδιών τους και των χωρών τους….
Η διαχείριση του ζητήματος με κανόνες δεν συνιστά ρατσισμό και ξενοφοβία. Η μη διαχείρισή του με θεωρίες περί διαγραμμάτων δεν αρμόζει σε μια Αριστερά που οραματίζεται κοινωνία αλληλεγγύης. Ούτε σκούπες, ούτε απελάσεις, ούτε φυλακές και γκέτο. Αλλά και ούτε χύμα στο κύμα. Αυστηρή καταγραφή των πάντων και αυστηρότατος έλεγχος. Υποχρεωτική εκπαίδευση (γλώσσα, ιστορία, πολιτισμός, τεχνικές δεξιότητες) και γεωγραφική κατανομή ανάλογη προς τις τοπικές παραγωγικές ανάγκες. Άμεση παροχή ιθαγένειας σε όλους τους δεύτερης γενιάς μετανάστες. Αλλά και αυστηρός ποινικός κολασμός όχι μόνο σε όποιον παραβαίνει τον ισχύοντα ποινικό κώδικά αλλά και σε όποιον αρνείται να συμμορφωθεί στους κανόνες φιλοξενίας και ένταξης που έτσι κι αλλιώς πρέπει να τεθούν.
Θα προτιμούσα το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας να λυθεί μέσω της παροχής ισχυρών οικονομικών κινήτρων στα νέα ζευγάρια, ώστε να κάνουν τρία και τέσσερα παιδιά (καθολική παροχή βρεφονηπιακής αγωγής, κλιμακούμενη χρηματική στήριξη για κάθε νέο παιδί κτλ.) αλλά (δίχως αυτό να αποκλείεται) η σωστή διαχείριση του ζητήματος των μεταναστών – προσφύγων μπορεί να λύσει με αποτελεσματικό τρόπο το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.
Λεφτά Υπάρχουν;
Λεφτά υπάρχουν έτσι κι αλλιώς. Εξαρτάται πού και πώς τα αναζητά κανείς και φυσικά πού τα ξοδεύει.
Να το κάνουμε λίγο πιο συγκεκριμένο;
•Το δημόσιο ταμείο. Τα λεφτά του δημόσιου ταμείου προέρχονται από φόρους, τέλη και εισφορές των φυσικών και νομικών προσώπων (επιχειρήσεων). Τα λεφτά αυτά αυξάνονται ευθέως ανάλογα προς την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας (πίτας). Σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης ως συνέπεια αναπόδραστη προκύπτει η πραγματική μείωση των εσόδων τόσο ως αναλογική συνέπεια όσο και ως συνέπεια της μείωσης της φοροδοτικής ικανότητας φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων. Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται δραματικά σε συνθήκες σαν αυτές των τελευταίων χρόνων, οπότε το λεγόμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα (τράπεζες) αποσύρεται από την χρηματοδότηση της οικονομικής δραστηριότητας (δάνεια σε φυσικά και νομικά πρόσωπα), δραστηριότητα που αποτελεί άλλωστε και την δικαιολογητική βάση ύπαρξής του. Αυτό μάλιστα (η συμπεριφορά δηλαδή του τραπεζικού συστήματος) έγινε με εξαιρετικά βίαιο τρόπο. Δηλαδή ενώ το ίδιο το τραπεζικό σύστημα είχε επιβάλει συγκεκριμένους κανόνες στην οικονομική δραστηριότητα και την είχε αναγκάσει να διενεργείται με όρους προεξόφλησης μελλοντικού εισοδήματος (πιστωτικές κάρτες, κυκλοφορία και προεξόφληση επιταγών) εντελώς αιφνιδιαστικά άλλαξε τους κανόνες και αποσύρθηκε ζητώντας μάλιστα ενισχύσεις (που πήρε και συνεχίζει να παίρνει). Για όσους καταλαβαίνουν τι πραγματικά συνέβαινε στην αγορά είναι απολύτως σαφές ότι η οικονομική δραστηριότητα είχε με ευθύνη του τραπεζικού συστήματος ένα τζόγο (άνοιγμα) μεταξύ οικονομικής πράξης (αγορά / πώληση) και πραγματικής καταβολής χρήματος τουλάχιστον 6 μήνες (κάρτες, επιταγές, δόσεις κτλ). Από το άνοιγμα αυτό οι μεν τράπεζες έβγαζαν τρελά λεφτά (επιτόκια) η δε αγορά είχε ενσωματώσει αυτό το κόστος και πορευόταν. Έτσι η αιφνίδια απόσυρση του τραπεζικού συστήματος οδήγησε τόσο τα φυσικά πρόσωπα όσο και τις επιχειρήσεις σε κρίση ρευστότητας. Οι κάρτες "χτύπησαν", τα δάνεια κοκκίνισαν, ο ΦΠΑ έμεινε απλήρωτος, οι εισφορές έμειναν στα χαρτιά. Αυτή είναι η πραγματικότητα σε πέντε αράδες.
•Η «εισπρακτική» πραγματικότητα. Χιλιάδες φυσικά και νομικά πρόσωπα χρεοκόπησαν και επομένως όχι μόνο δεν μπορούν να πληρώσουν ληγμένες (βεβαιωμένες ή μη) οφειλές, αλλά μέσω της κάθετης μείωσης της καταναλωτικής τους δυνατότητας συμβάλλουν στη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας άρα στη μείωση των αναμενόμενων εσόδων για το δημόσιο ταμείο. Όσα φυσικά πρόσωπα και νοικοκυριά κατάφεραν να διατηρήσουν ένα κάποιο εισόδημα (σε κάθε περίπτωση δραστικά μειωμένο) ιεραρχούν τις δαπάνες τους (και καλώς) με πρώτη την διατροφή, έπονται οι λιγότερο ελαστικές και τελευταία μένει η πληρωμή φόρων. Όταν, για παράδειγμα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοικοκυριών στη ΔΕΗ (μη ελαστική δαπάνη) φαίνεται να ξεπερνούν το 1,5 δις, δεν θέλει πολλή σκέψη για να καταλάβει κανείς ποια είναι η αντίστοιχη φορολογική οφειλή... Ομοίως οι επιχειρήσεις που δεν έβαλαν ακόμα λουκέτο με το ζόρι καταφέρνουν να πληρώσουν μισθούς και λειτουργικά, έχουν μειώσει δραστικά τις λειτουργικές τους δαπάνες και τους μισθούς, ενώ συνήθως μεταχρονολογούν αναγκαστικά τις πληρωμές τους. Πληρώνουν ό,τι μπορούν σε φόρους και εισφορές ίσα - ίσα για να έχουν παράταση χρόνου ζωής και πολεμάνε να ρυθμίσουν τις οφειλές τους ελπίζοντας πως θα καταφέρουν να επιβιώσουν.
• Οι εισπρακτικοί και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και το θεσμικό πλαίσιο. Όποιος έχει γνώση του τι συμβαίνει στην αγορά γνωρίζει άριστα ότι πάνω σ’ αυτή την πραγματικότητα λειτουργεί γκαγκστερικά ένας μηχανισμός κυκλωμάτων από ελεγκτές, φοροεισπράκτορες δημόσιους υπαλλήλους και παρατρεχάμενους που εκβιάζει στεγνά επαγγελματίες, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα όχι για να πληρώσουν τους φόρους τους (αυτό δεν παίρνει εκβιασμό) αλλά πουλώντας τους προστασία και «εξυπηρέτηση», ώστε να μην τους μπλέξουν με τις διατάξεις του νόμου που θα τους στείλουν στο λουκέτο και τη φυλακή. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι που εναντιώθηκαν και τελικά ακύρωσαν την προ τριμήνου ψηφισθείσα διάταξη για γενική ρύθμιση των οφειλόμενων φόρων σε 60 – 90 δόσεις, ακριβώς επειδή τους έκοβε τη μάσα... Κανείς δεν πρόκειται να τους καταγγείλει, γιατί θα τον συντρίψουν, αλλά είμαι απολύτως βέβαιος ότι αν υπάρξει μια κυβέρνηση που αφενός μεν θα νομοθετήσει ρυθμίσεις (διακανονισμό) καταβολής φόρων / εισφορών ανάλογες προς την φοροδοτική δυνατότητα των οφειλετών και αν ταυτόχρονα παράσχει φορολογική ασυλία (όχι φοροαπαλλαγή) και ακαταδίωκτο για όσους επώνυμα και δημόσια καταγγείλουν τους γκάγκστερ, τότε αφενός μεν θα γεμίσει το δημόσιο ταμείο αφετέρου δε θα γεμίσουν οι ποινικές φυλακές με λευκά κολάρα. Εννοείται πως αυτές τι αράδες τις γράφω μετά λόγου γνώσεως – γιατί ως άνθρωπος με 30 χρόνια στην αγορά γνωρίζω και καταστάσεις και πρόσωπα, αλλά δεν έχω επιλέξει (ακόμα) να πάω σαν άκλαυτος...
Με ανάλογη πρακτική αντιμετωπίζεται και η φοροδιαφυγή /εισφοροδιαφυγή δηλαδή η παραοικονομία. Η μαύρη εργασία αντιμετωπίζεται με στραβά μάτια(…) και πρόστιμα χάδια. Η λαθραία διακίνηση προϊόντων και η μαύρη παροχή υπηρεσιών το ίδιο.
Σκόπιμα συγχέεται ή ταυτίζεται η φοροδιαφυγή με την αδυναμία καταβολής βεβαιωμένων φόρων, ενώ η παραοικονομία (φοροδιαφυγή/ εισφοροδιαφυγή) όχι μόνο δεν επηρεάζεται από την οικονομική ύφεση, αλλά αντίθετα η οικονομική ύφεση αποτελεί το καλύτερο περιβάλλον ανάπτυξής τους. Το μαύρο χρήμα είναι ίσως το μόνο που όχι απλώς κυκλοφορεί αλλά αυξάνεται.
Σε μια τέτοια πραγματικότητα μου μοιάζει εντελώς ακαταλαβίστικο (τουλάχιστον) και ακραία αναποτελεσματικό εκείνο το «θα εμπιστευτούμε όλους τους δημοσίους υπαλλήλους» και θα «αυξήσουμε τον φόρο στις μεγάλες επιχειρήσεις ανάλογα με τον τζίρο τους». Δηλαδή θα εμπιστευτούμε τους γκάγκστερ; Θα κάνουμε τις επιχειρήσεις να …μικρύνουν ίσως; Να σπάσουν μήπως σε μικρά κομμάτια για να μην είναι «μεγάλες»; Να κρύψουν τζίρους; Αδόκιμα πράγματα.
Στην εποχή της πληροφορικής δεν χρειάζονται λευκά κολάρα, χαρτούρα και «διαπραγματεύσεις». Δεν χρειάζεται επαφή του φορατζή με τον φορολογούμενο. Δεκάδες δις ληξιπρόθεσμων φόρων και εισφορών μπορούν να εισπραχτούν, εάν υπαχθούν σε διακανονισμούς ανάλογους της φοροδοτικής ικανότητας και αν καταπέσουν τα εξοντωτικά πρόστιμα, γιατί δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα πρόστιμα είναι μεγαλύτερα του φόρου. Φόροι και εισφορές μπορούν να εισπράττονται στην ώρα τους μόνο αν μειωθούν οι συντελεστές τους στο μισό αμέσως και γενικά. Τότε θα εισπραχθούν πραγματικά, καθολικά και αποτελεσματικά. ΦΠΑ 23% και εισφορές εργασίας 50% πρέπει να είναι κανείς εντελώς άσχετος ή εξαιρετικά ηλίθιος (εκτός αν προσωπικό συμφέρον...) για να πιστεύει πως μπορούν να πληρώνονται κάτω από τις σημερινές συνθήκες βαθύτατης ύφεσης.
Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί αύξηση των εσόδων στο δημόσιο ταμείο που θα είναι πολύ μεγαλύτερη εξαιτίας της δημιουργίας πραγματικού αντικινήτρου φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής. Ταυτόχρονα η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή και η διακίνηση μαύρου χρήματος θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με εξαιρετική ποινική αυστηρότητα ανάλογη βεβαίως της ύλης τους.
• Φτάνουν αυτά τα χρήματα για τις δημόσιες δαπάνες; Έ, αν δεν φτάνουν (που φτάνουν και περισσεύουν) τότε να κοπούν οι δαπάνες κατά τι και φυσικά ούτε λόγος για κόψιμο μισθών, συντάξεων και κοινωνικών δαπανών. Αλλά ούτε αυτό θα απαιτηθεί, αν αμέσως τρέξει ρεαλιστική φορολογική μεταρρύθμιση και ταυτόχρονα ένα δυναμικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης της οικονομίας σε παραγωγική βάση. Η πίτα θα αυξηθεί και τα δημόσια έσοδα θα μεγαλώσουν.
Ο μπαμπούλας με τους μισθούς (των δημοσίων υπαλλήλων), τις συντάξεις και τις κοινωνικές δαπάνες πρέπει και μπορεί να τελειώσει αμέσως, αρκεί να ασκηθεί μια οικονομική πολιτική που αφενός μεν ως προς τα έσοδα θα είναι ρεαλιστική, αφετέρου δε θα κόβει περιττές και υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων δαπάνες. Αυτό όμως απαιτεί πολιτικές ανάλογες και ισχυρή πολιτική βούληση, που νομίζω πως είναι ξένες στο πολιτικό κατεστημένο και αρκετά γριφώδεις (τουλάχιστον) για την επίδοξη κυβερνητική Αριστερά.
Τώρα αν τα έσοδα μετριούνται με κοινοτικό ή εθνικό νόμισμα νομίζω ότι είναι δευτερεύον. Επειδή πάντως αν η χώρα δεν διαθέτει το εργαλείο της νομισματικής πολιτικής, αν δεν ελέγχει το τραπεζικό της σύστημα και τον τομέα ενέργειας (τουλάχιστον) τότε μάλλον θα εξαρτάται από τοκογλύφους, δανειακές συμβάσεις, μνημόνια και «πακέτα διάσωσης» με ευρώ (ευρωμάρκο καλύτερα) δεν φαίνεται να βγαίνει ο λογαριασμός…
Όχι δεν περιμένω καμιά σημαντική μεταβολή προς όφελος του λαού και της χώρας από τις μεθαυριανές εκλογές. Κυβέρνηση θα σχηματιστεί, αλλά είτε είναι με ΝΔ είτε με ΣΥΡΙΖΑ είτε με ετερόκλητες συμμαχίες η επόμενη μέρα δεν θα είναι καλύτερη για τη χώρα και το λαό. Οι όρκοι πίστης στην Ευρωπαϊκή ιδέα, την Ε.Ε. και το ευρώ δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Χειρότερη ίσως, αλλά πόσο ακόμα; Εντάξει, το σχέδιο λέει να μειωθούν κι άλλο οι αμοιβές, να κλείσουν ακόμα μερικές εκατοντάδες μαγαζιά και επιχειρήσεις, να ανοίξουν μερικές φυλακές για τους φορόπληκτους, να κατασχεθούν σπίτια, μισθοί, αυτοκίνητα, αξίες «εις χείρας τρίτων», να κλείσουν κάμποσα νοσοκομεία και σχολεία και άλλα τέτοια βάρβαρα κόλπα. Ωστόσο οι επιτελείς αυτών των σχεδίων ίσως έφτασε ο καιρός να σκεφτούν ότι μάλλον δεν θα πρέπει να συνεχίσουν να νιώθουν για πολύ ακόμα ασφαλείς, αν δεν αλλάξουν ρότα. Δεν είμαι σίγουρος ότι οι «αγανακτισμένοι» θα πάνε την επόμενη φορά στις πλατείες με ντουντούκες, ίσως δεν πάνε καν στις πλατείες αυτή τη φορά.. Η λαϊκή σοφία έχει αποφανθεί πως «η πείνα δεν έχει μάτια», αλλά και πως «έχει ο καιρός γυρίσματα». Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει πως η βία όχι μόνο δεν λύνει τέτοιου είδους προβλήματα αλλά δημιουργεί περισσότερα. Ωστόσο κάτω από συνθήκες γενικής εξαθλίωσης προκύπτει νομοτελειακά και δεν κάνει διακρίσεις.
Συμπαθητικά ακούγεται η εξαγγελία για επαναφορά του επιδόματος ανεργίας στα 470 ευρώ και η επέκτασή του στα δύο χρόνια χωρίς προϋποθέσεις. Αν μάλιστα λάβει κανείς υπόψη του ότι αφορά περίπου ενάμισι εκατομμύριο κόσμο, τότε καταλαβαίνει ότι η εξαγγελία κομίζει και ψήφους. Κατά τη δική μου κρίση πάντως πρόκειται όχι απλώς για μη αριστερή προσέγγιση του ζητήματος της ανεργίας αλλά για πραγματικά σχιζοφρενική θέση, αφού ούτε λίγο ούτε πολύ μια αριστερά που ετοιμάζεται να κυβερνήσει αποδέχεται κραυγαλέα ότι θα υπάρχουν άνεργοι για πάνω από δυο χρόνια. Και ρωτάω, γιατί δύο χρόνια και όχι πέντε; Κι αν ο άλλος εξακολουθεί να είναι άνεργος μετά τα δύο χρόνια επιδόματος τι θα κάνει, θα βγει στα φανάρια ζητιάνος; Παράνοια! Ακούτε φίλοι μου! Αν η Αριστερά δεν εγγυάται την καθολική διασφάλιση του δικαιώματος εργασίας, τότε κάτι άλλο μπορεί να είναι αλλά αριστερά πάντως όχι. Γιατί δίχως εργασία για όλους και δίχως δωρεάν πρόσβαση όλων σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες παιδείας και υγείας, δεν οικοδομείται κοινωνία αλληλεγγύης αλλά ζούγκλα. Κι αν μου πει κανείς αριστερόστροφος, ναι , μα ότι ο καπιταλισμός είναι ζούγκλα, απλώς θα του απαντήσω ότι η Αριστερά δεν ενδιαφέρεται για τον καλλωπισμό ή την ευημερία του καπιταλισμού, ενδιαφέρεται για την ευημερία των ανθρώπων σε συνθήκες κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Ας προσαρμοστεί ο καπιταλισμός (αν μπορεί) στα αριστερά προτάγματα και όχι η αριστερά στα προτάγματα του καπιταλισμού. Ο νοών νοείτω.
Η ανεργία και η διακύμανσή της δεν είναι φυσικά φαινόμενα. Ασφαλώς είναι φαινόμενο σύμφυτο με τον καπιταλιστικό τρόπο διάρθρωσης της οικονομίας και εξυπηρετεί πλην των άλλων τον αποτελεσματικό έλεγχο του κόστους εργασίας. Αλλά αυτό καθόλου δεν σημαίνει ότι μια αριστερή διακυβέρνηση μένει περίπου παρατηρητής του φαινομένου και το αφήνει να εξελίσσεται επιδοτώντας το κιόλας.
Θα το θέσω απλά λοιπόν αν και εντελώς επιγραμματικά γιατί ασφαλώς χρειάζεται πολύς χρόνος και πολύ μελάνι για να αναπτυχθεί διεξοδικά ένας συγκεκριμένος προβληματισμός ως προς την διαχείριση του φαινομένου της ανεργίας. Γιατί λοιπόν επιδότηση ανεργίας και όχι επιδοτούμενη πραγματική εργασία; Αν υποθέσουμε ότι το "επίδομα ανεργίας" αντιστοιχεί σε αμοιβή τετράωρης ημερήσιας εργασίας τότε δείχνει απλό: καταρτίζονται προγράμματα 4ωρης ημερήσιας προσωρινής εργασίας και όλοι οι "άνεργοι" δουλεύουν 4 ώρες για τις οποίες (έτσι κι αλλιώς) πληρώνονται. Κι αν η ανεργία δημιουργεί στον άνθρωπο κατάθλιψη, κοινωνικό αποκλεισμό και τρύπες στο κρατικό ταμείο, η εργασία (έστω αυτή η τετράωρη) δημιουργεί αυτοπεποίθηση και ελπίδα, ενώ παράγει πλούτο πιθανώς πολύ μεγαλύτερο του κόστους επιδότησής της. Φυσικά δεν εννοώ ούτε κατ’ εξαίρεση ότι αυτή η επιδοτούμενη εργασία (αντί της επιδοτούμενης ανεργίας) μπορεί να έχει κάποια σχέση με την ιδιωτική οικονομία και τις επιχειρήσεις αλλά μόνο με δραστηριότητες του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Μπορούν εύκολα και γρήγορα να καταρτιστούν εκατοντάδες προγράμματα γενικά και τοπικά, που αφενός μεν θα δίνουν τη δυνατότητα πραγματικής 4ωρης εργασίας σε όλους τους ανέργους, αφετέρου δε θα αξιοποιούν τις γνώσεις και τα ταλέντα τους, βοηθώντας τους συνάμα να αναπτύξουν δεξιότητες και εμπειρίες. Ας σκεφτεί κανείς για παράδειγμα πόσοι άνθρωποι θα μπορούσαν να δουλέψουν σε προγράμματα εργασίας του τύπου "βοήθεια στο σπίτι", "ανασκαφική ανάδειξη αρχαιολογικού πλούτου", "βασική εκπαίδευση μεταναστών", "αυτοδιαχειριζόμενοι βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί", "ψηφιακή εκπαίδευση ενηλίκων", "συντήρηση και αναστήλωση μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς", "κατάρτιση ανειδίκευτων ανέργων", "φύλαξη γειτονιάς", "καλλιέργεια εύφορης δημόσιας γης" και καμιά εκατοστή ακόμα που πρόχειρα θα μπορούσα να διατυπώσω. Έτσι νομίζω πως πρέπει να διαχειρίζεται η Αριστερά την ανεργία, έτσι να φέρεται στον άνεργο άνθρωπο και όχι με επιδόματα φτώχειας και αποκλεισμού. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο πρωτεύον ζητούμενο δεν είναι η διαχείριση της ανεργίας, αλλά η δημιουργία προϋποθέσεων ώστε να υπάρχει πλήρης και πραγματική δουλειά για όλους. Μια διακυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει σήμερα να κάνει και να προωθήσει επιλογές ανασυγκρότησης της οικονομίας που να παράγουν πραγματικές θέσεις εργασίας και πραγματικό πλούτο. Οι δυνατότητες είναι νομίζω απεριόριστες, αν και φαίνεται να προσκρούουν σε δεσμεύσεις που προέρχονται από την ΕΕ ,ενώ πρακτικά προσκρούουν και στην ολότελα διαδεδομένη απέχθεια (στα όρια μίσους) προς κάθε μορφή χειρωνακτικής εργασίας. Θαρρώ όμως ότι τα εμπόδια αυτά δεν είναι ανυπέρβλητα …
• Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Οικονομίας.
Έχουμε ιδέα τι σημαίνει φορολογικό σύστημα ή αμολάμε κορώνες του τύπου «ανακατανομή φορολογικών βαρών» και …καθαρίσαμε.
Ξέρουμε τι σημαίνει στην πραγματικότητα παραοικονομία και φοροδιαφυγή; Έχουμε καταλάβει ότι είναι ολότελα διαφορετικά πράγματα η αδυναμία πληρωμής δηλωμένων φόρων και εισφορών με την φοροκλοπή εξαιτίας μαύρης οικονομικής δραστηριότητας και την εισφοροδιαφυγή μέσω αδήλωτης εργασίας; Ξέρουμε ότι αυτή η (μη εισφέρουσα) παραοικονομία ίσως είναι μεγαλύτερη της δηλούμενης οικονομίας;
Έχουμε καταλάβει πώς λειτουργεί η κομπίνα της «επιστροφής ΦΠΑ;»
Έχουμε ιδέα ότι δεν παράγεται πλούτος με τέσσερα εκατομμύρια άνεργους ή αμολάμε κορώνες του τύπου «ανακατανομή του πλούτου» και πάλι καθαρίσαμε.
Έχουμε καταλάβει ότι η εγχώρια παραγωγή με το ζόρι καλύπτει το 60% της διατροφικής επάρκειας, αλλά και ότι είναι απολύτως εξαρτημένη από εισαγόμενες πρώτες ύλες, εργαλεία, μηχανές και ενέργεια;
Ξέρουμε ότι αυτή η ολότελα στρεβλή «βαριά βιομηχανία» (τουρισμός) έχει το μαύρο της το χάλι αλλά σιτίζει πάνω από ένα εκατομμύριο κόσμο;
Εκείνο το «παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος» ακούγεται μεν πολύ καλό, αλλά παραπέμπει σε έκθεση ιδεών μαθητή γυμνασίου.
Ακούστε, φίλοι μου! Δεν ξέρω αν έχει νόημα η διαπραγμάτευση για τις δανειακές συμβάσεις και τις άλλες κοινοτικές «βοήθειες» και προγράμματα «σωτηρίας», αλλά είμαι σίγουρος ότι η απαιτείται διαπραγμάτευση ως προς τις δεσμεύσεις της χώρας από την λεγόμενη Κοινή Αγροτική Πολιτική. Και εννοώ ΠΛΗΡΗ ΑΠΑΛΛΑΓΗ από τα δεσμά της ΚΑΠ, έστω κι αν αυτό συνεπάγεται την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε.
Μια ματιά στην εξέλιξη του εμπορικού ισοζυγίου στον τομέα «τρόφιμα-ποτά» όχι μόνο δεν θα αφήσει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης αυτής της θέσης αλλά θα επιβεβαιώσει αμέσως τις προτεραιότητες παραγωγικής ανασυγκρότησης του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα σε αυτήν την κατηγορία που είναι η πλέον κρίσιμη για τη χώρα και το λαό της.
Δεν αντέχει εξηγήσεων και σχολιασμού το γεγονός ότι η χώρα έχει οδηγηθεί να πληρώνει για εισαγωγές κρεάτων και γαλακτοκομικών όσα και για πετρέλαιο!
Η χώρα μας μπορεί και πρέπει να γίνει ΑΜΕΣΩΣ (ήταν άλλοτε) αυτάρκης σε κρέατα, γαλακτοκομικά, άλευρα, όσπρια, λίπη – έλαια, θαλασσινά, λαχανικά και φρούτα.
Ίσως χαλάει η προεκλογική μόστρα, ίσως ανοίγει η ατζέντα περίεργα αλλά νομίζω ότι το πρόγραμμα διακυβέρνησης της Αριστεράς οφείλει να λέει στον κόσμο μερικά παραπάνω και εντελώς χειροπιαστά πράγματα. Εντάξει, ίσως δεν θα φτάνει να ορίζει την πρόσθετη απαιτούμενη εκτροφή βοοειδών, αιγοπροβάτων και χοίρων σε κεφάλια, αλλά πάντως σε μεγέθη κρέατος και γάλακτος νομίζω πως επιβάλλεται. Όπως χρειάζεται να ειπωθούν τα ελλείμματα παραγωγής σε όσπρια, σιτάρι, βαμβάκι κτλ. Πάνω σε αυτά κυρίως θα βασιστεί η παραγωγική ανάπτυξη.
Ποιος είπε ότι οι αγρότες θέλουν επιδοτήσεις; Ποιος είπε ότι οι αγρότες θέλουν κάρτες για να χρεώνονται στις τράπεζες; Και τι σημαίνει αυτή η ακατανόητη δήλωση πως «κανένα αγροτικό προϊόν δεν θα πρέπει να πουλιέται κάτω από το κόστος παραγωγής»;.
Το κόστος παραγωγής δεν είναι δεδομένο κι ούτε μπορεί να καλυφθεί με επιδοτήσεις και δάνεια. Οι σπόροι, τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, οι μηχανές, το πετρέλαιο και τα αναλώσιμα είναι που κάνουν το κόστος ψηλό και απρόβλεπτο. Εκεί χρειάζονται παρεμβάσεις και δράσεις. Είναι η γραφειοκρατία, η πολυνομία, η πολυαρχία που φρενάρουν την ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής ή την κάνουν ασύμφορη. Εκεί χρειάζεται αποφασιστική παρέμβαση. Για να φτιάξει κανείς μια μονάδα εκτροφής ζώων επιπέδου οικοτεχνίας, πρέπει να πάρει άδειες από εκατό διαφορετικές υπηρεσίες, να πληρώσει ένα σκασμό λεφτά και να αποδεχτεί ότι θα καταστεί εις το διηνεκές παράνομος κατά την κρίση των αδιάφθορων κατά τα άλλα ελεγκτικών δημόσιων αρχών. Αλλά ακόμα κι αν τολμήσει και τα καταφέρει, πάλι θα είναι εξαρτημένος από τα κερδοσκοπικά κυκλώματα που λυμαίνονται το γάλα και το κρέας.
Γεωργία δίχως νερό άρδευσης δεν γίνεται. Τι γίνεται λοιπόν με το νερό; Η ίδια φάμπρικα. Κάτι η σπέκουλα «το νερό είναι κοινωνικό αγαθό» κάτι οι θεολογικού τύπου περιβαλλοντικές παπάρες περί υδάτινων πόρων έχουν κάνει το νερό άρδευσης είτε παράνομη δραστηριότητα είτε είδος πολυτελείας είτε μέσο πλουτισμού για λίγους ημέτερους.
Το ζήτημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας είναι τεράστιο και κρίσιμο. Στην ατζέντα μιας Αριστερής διακυβέρνησης νομίζω πως έχει την πρώτη θέση και με διαφορά… Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το κλειδί της παραγωγικής ανασυγκρότησης, εφόσον θέλουμε η ανασυγκρότησή της να γίνει προς όφελος της κοινωνίας, βρίσκεται στην γεωργική – κτηνοτροφική παραγωγή και στον τομέα τροφίμων, ενώ έπεται ο κλάδος της εμπορίας τους, γιατί και εδώ κάνουν πάρτι καμιά δεκαριά δίκτυα διανομών..
Ούτε λέξη για την λεγόμενη "βαριά βιομηχανία". Κάποτε πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτός ο τόπος, αυτή η χώρα, αυτός ο λαός διαθέτουν ένα μοναδικό πλεονέκτημα. Κι αυτό δεν είναι οι ωραίες τσιμενταρισμένες παραλίες και τα all inclusive πακέτα. Είναι τα μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού, είναι ο εξ αυτών αρχαιολογικός - πολιτιστικός τουρισμός που μπορεί να αναπτυχθεί. Παραλίες και πασαρέλες βρίσκει κανείς παντού στον κόσμο, αλλά δεν βρίσκει πουθενά Κνωσό, Φαιστό, Ολυμπία, Δελφούς, Παρθενώνα και Επίδαυρο. Η προώθηση της ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου είναι νομίζω αποκλειστική υπόθεση και ευθύνη της Αριστεράς. Ο δε τουρισμός αυτού του τύπου είναι πολλαπλά προσοδοφόρος ενώ η ανασκαφική - αναστηλωτική δραστηριότητα πράγματι θα μπορούσε να διεκδικήσει τον τίτλο της εθνικής βαριάς βιομηχανίας.
Μετανάστες και Πρόσφυγες
Κανένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να είναι αντίθετος με διακηρύξεις – θέσεις που αφορούν στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων ανθρώπου και οι μετανάστες – πρόσφυγες είναι πρώτα από όλα άνθρωποι. Κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί επίσης να αμφισβητήσει το γεγονός ότι ο δείκτης προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι ευθέως ανάλογος προς τη δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας. Μέχρι εδώ καλά, αλλά με διακηρύξεις δεν λύνονται προβλήματα. Ούτε με θεωρητική προσέγγιση των αιτιών επίσης, γιατί η πραγματικότητα είναι ζοφερή και ως γνωστόν τα γεγονότα έχουν ιδιαίτερο πείσμα…
Χρειάστηκε δυο φορές να συμπλακώ νυχτιάτικα μέσα στο σπίτι μου με μαχαιροβγάλτες μπουκαδόρους και ως αποτέλεσμα συγκυρίας υπήρξε μόνο τραυματίας (εγώ) και όχι νεκροί (όποιος προλάβαινε). Έχω ζωντανούς στα αυτιά μου τους πυροβολισμούς, εδώ στη γειτονιά του Ρέντη, που έπεσαν σε εκατό μέτρα απόσταση και άφησαν στον τόπο την πρώτη φορά δυο νεαρούς ένστολους και τη δεύτερη (προχτές) έναν ανυποψίαστο άνθρωπο. Στην άλλη μου δουλειά πάλι την αγροτική, το πετρέλαιο μπαίνει στο τρακτέρ κι όλα τα μηχανήματα με το σταγονόμετρο, γιατί κάθε νύχτα οργανώνονται γιουρούσια κλοπών. Χιλιάδες και καθημερινά είναι τα σχετικά περιστατικά από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη. Αυτή είναι, φίλοι μου, η ζοφερή καθημερινότητα και εδώ δεν χωράνε θεωρίες και ηρεμιστικά παραμύθια. Η αφόρητη αύξηση της εγκληματικότητας και ιδιαίτερα τα εγκλήματα κατά ζωής, το μπουκάρισμα στα σπίτια κι όποιον πάρει ο χάρος δεν οφείλονται στη φτώχεια γενικώς και αορίστως. Ούτε ήρθαν στη χώρα μας γενικώς και αορίστως κατατρεγμένοι άνθρωποι. Δεν ήρθαν μόνο κατατρεγμένοι. Ήρθαν και πολλά λούμπεν στοιχεία, άνθρωποι με βαρύ ποινικό μητρώο στις χώρες τους και κάθε καρυδιάς καρύδι. Υποθέτω άλλωστε ότι ο πατριωτισμός δεν είναι ελληνικό προνόμιο και από αυτήν την άποψη νομίζω ότι εκατομμύρια κατατρεγμένοι μεν αλλά συνειδητοποιημένοι άνθρωποι δεν σκέφτηκαν να φύγουν από τις χώρες τους και να έρθουν στον ευρωπαϊκό «παράδεισο». Έμειναν εκεί, μένουν εκεί και αγωνίζονται για το μέλλον το δικό τους των παιδιών τους και των χωρών τους….
Η διαχείριση του ζητήματος με κανόνες δεν συνιστά ρατσισμό και ξενοφοβία. Η μη διαχείρισή του με θεωρίες περί διαγραμμάτων δεν αρμόζει σε μια Αριστερά που οραματίζεται κοινωνία αλληλεγγύης. Ούτε σκούπες, ούτε απελάσεις, ούτε φυλακές και γκέτο. Αλλά και ούτε χύμα στο κύμα. Αυστηρή καταγραφή των πάντων και αυστηρότατος έλεγχος. Υποχρεωτική εκπαίδευση (γλώσσα, ιστορία, πολιτισμός, τεχνικές δεξιότητες) και γεωγραφική κατανομή ανάλογη προς τις τοπικές παραγωγικές ανάγκες. Άμεση παροχή ιθαγένειας σε όλους τους δεύτερης γενιάς μετανάστες. Αλλά και αυστηρός ποινικός κολασμός όχι μόνο σε όποιον παραβαίνει τον ισχύοντα ποινικό κώδικά αλλά και σε όποιον αρνείται να συμμορφωθεί στους κανόνες φιλοξενίας και ένταξης που έτσι κι αλλιώς πρέπει να τεθούν.
Θα προτιμούσα το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας να λυθεί μέσω της παροχής ισχυρών οικονομικών κινήτρων στα νέα ζευγάρια, ώστε να κάνουν τρία και τέσσερα παιδιά (καθολική παροχή βρεφονηπιακής αγωγής, κλιμακούμενη χρηματική στήριξη για κάθε νέο παιδί κτλ.) αλλά (δίχως αυτό να αποκλείεται) η σωστή διαχείριση του ζητήματος των μεταναστών – προσφύγων μπορεί να λύσει με αποτελεσματικό τρόπο το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.
Λεφτά Υπάρχουν;
Λεφτά υπάρχουν έτσι κι αλλιώς. Εξαρτάται πού και πώς τα αναζητά κανείς και φυσικά πού τα ξοδεύει.
Να το κάνουμε λίγο πιο συγκεκριμένο;
•Το δημόσιο ταμείο. Τα λεφτά του δημόσιου ταμείου προέρχονται από φόρους, τέλη και εισφορές των φυσικών και νομικών προσώπων (επιχειρήσεων). Τα λεφτά αυτά αυξάνονται ευθέως ανάλογα προς την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας (πίτας). Σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης ως συνέπεια αναπόδραστη προκύπτει η πραγματική μείωση των εσόδων τόσο ως αναλογική συνέπεια όσο και ως συνέπεια της μείωσης της φοροδοτικής ικανότητας φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων. Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται δραματικά σε συνθήκες σαν αυτές των τελευταίων χρόνων, οπότε το λεγόμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα (τράπεζες) αποσύρεται από την χρηματοδότηση της οικονομικής δραστηριότητας (δάνεια σε φυσικά και νομικά πρόσωπα), δραστηριότητα που αποτελεί άλλωστε και την δικαιολογητική βάση ύπαρξής του. Αυτό μάλιστα (η συμπεριφορά δηλαδή του τραπεζικού συστήματος) έγινε με εξαιρετικά βίαιο τρόπο. Δηλαδή ενώ το ίδιο το τραπεζικό σύστημα είχε επιβάλει συγκεκριμένους κανόνες στην οικονομική δραστηριότητα και την είχε αναγκάσει να διενεργείται με όρους προεξόφλησης μελλοντικού εισοδήματος (πιστωτικές κάρτες, κυκλοφορία και προεξόφληση επιταγών) εντελώς αιφνιδιαστικά άλλαξε τους κανόνες και αποσύρθηκε ζητώντας μάλιστα ενισχύσεις (που πήρε και συνεχίζει να παίρνει). Για όσους καταλαβαίνουν τι πραγματικά συνέβαινε στην αγορά είναι απολύτως σαφές ότι η οικονομική δραστηριότητα είχε με ευθύνη του τραπεζικού συστήματος ένα τζόγο (άνοιγμα) μεταξύ οικονομικής πράξης (αγορά / πώληση) και πραγματικής καταβολής χρήματος τουλάχιστον 6 μήνες (κάρτες, επιταγές, δόσεις κτλ). Από το άνοιγμα αυτό οι μεν τράπεζες έβγαζαν τρελά λεφτά (επιτόκια) η δε αγορά είχε ενσωματώσει αυτό το κόστος και πορευόταν. Έτσι η αιφνίδια απόσυρση του τραπεζικού συστήματος οδήγησε τόσο τα φυσικά πρόσωπα όσο και τις επιχειρήσεις σε κρίση ρευστότητας. Οι κάρτες "χτύπησαν", τα δάνεια κοκκίνισαν, ο ΦΠΑ έμεινε απλήρωτος, οι εισφορές έμειναν στα χαρτιά. Αυτή είναι η πραγματικότητα σε πέντε αράδες.
•Η «εισπρακτική» πραγματικότητα. Χιλιάδες φυσικά και νομικά πρόσωπα χρεοκόπησαν και επομένως όχι μόνο δεν μπορούν να πληρώσουν ληγμένες (βεβαιωμένες ή μη) οφειλές, αλλά μέσω της κάθετης μείωσης της καταναλωτικής τους δυνατότητας συμβάλλουν στη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας άρα στη μείωση των αναμενόμενων εσόδων για το δημόσιο ταμείο. Όσα φυσικά πρόσωπα και νοικοκυριά κατάφεραν να διατηρήσουν ένα κάποιο εισόδημα (σε κάθε περίπτωση δραστικά μειωμένο) ιεραρχούν τις δαπάνες τους (και καλώς) με πρώτη την διατροφή, έπονται οι λιγότερο ελαστικές και τελευταία μένει η πληρωμή φόρων. Όταν, για παράδειγμα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοικοκυριών στη ΔΕΗ (μη ελαστική δαπάνη) φαίνεται να ξεπερνούν το 1,5 δις, δεν θέλει πολλή σκέψη για να καταλάβει κανείς ποια είναι η αντίστοιχη φορολογική οφειλή... Ομοίως οι επιχειρήσεις που δεν έβαλαν ακόμα λουκέτο με το ζόρι καταφέρνουν να πληρώσουν μισθούς και λειτουργικά, έχουν μειώσει δραστικά τις λειτουργικές τους δαπάνες και τους μισθούς, ενώ συνήθως μεταχρονολογούν αναγκαστικά τις πληρωμές τους. Πληρώνουν ό,τι μπορούν σε φόρους και εισφορές ίσα - ίσα για να έχουν παράταση χρόνου ζωής και πολεμάνε να ρυθμίσουν τις οφειλές τους ελπίζοντας πως θα καταφέρουν να επιβιώσουν.
• Οι εισπρακτικοί και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και το θεσμικό πλαίσιο. Όποιος έχει γνώση του τι συμβαίνει στην αγορά γνωρίζει άριστα ότι πάνω σ’ αυτή την πραγματικότητα λειτουργεί γκαγκστερικά ένας μηχανισμός κυκλωμάτων από ελεγκτές, φοροεισπράκτορες δημόσιους υπαλλήλους και παρατρεχάμενους που εκβιάζει στεγνά επαγγελματίες, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα όχι για να πληρώσουν τους φόρους τους (αυτό δεν παίρνει εκβιασμό) αλλά πουλώντας τους προστασία και «εξυπηρέτηση», ώστε να μην τους μπλέξουν με τις διατάξεις του νόμου που θα τους στείλουν στο λουκέτο και τη φυλακή. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι που εναντιώθηκαν και τελικά ακύρωσαν την προ τριμήνου ψηφισθείσα διάταξη για γενική ρύθμιση των οφειλόμενων φόρων σε 60 – 90 δόσεις, ακριβώς επειδή τους έκοβε τη μάσα... Κανείς δεν πρόκειται να τους καταγγείλει, γιατί θα τον συντρίψουν, αλλά είμαι απολύτως βέβαιος ότι αν υπάρξει μια κυβέρνηση που αφενός μεν θα νομοθετήσει ρυθμίσεις (διακανονισμό) καταβολής φόρων / εισφορών ανάλογες προς την φοροδοτική δυνατότητα των οφειλετών και αν ταυτόχρονα παράσχει φορολογική ασυλία (όχι φοροαπαλλαγή) και ακαταδίωκτο για όσους επώνυμα και δημόσια καταγγείλουν τους γκάγκστερ, τότε αφενός μεν θα γεμίσει το δημόσιο ταμείο αφετέρου δε θα γεμίσουν οι ποινικές φυλακές με λευκά κολάρα. Εννοείται πως αυτές τι αράδες τις γράφω μετά λόγου γνώσεως – γιατί ως άνθρωπος με 30 χρόνια στην αγορά γνωρίζω και καταστάσεις και πρόσωπα, αλλά δεν έχω επιλέξει (ακόμα) να πάω σαν άκλαυτος...
Με ανάλογη πρακτική αντιμετωπίζεται και η φοροδιαφυγή /εισφοροδιαφυγή δηλαδή η παραοικονομία. Η μαύρη εργασία αντιμετωπίζεται με στραβά μάτια(…) και πρόστιμα χάδια. Η λαθραία διακίνηση προϊόντων και η μαύρη παροχή υπηρεσιών το ίδιο.
Σκόπιμα συγχέεται ή ταυτίζεται η φοροδιαφυγή με την αδυναμία καταβολής βεβαιωμένων φόρων, ενώ η παραοικονομία (φοροδιαφυγή/ εισφοροδιαφυγή) όχι μόνο δεν επηρεάζεται από την οικονομική ύφεση, αλλά αντίθετα η οικονομική ύφεση αποτελεί το καλύτερο περιβάλλον ανάπτυξής τους. Το μαύρο χρήμα είναι ίσως το μόνο που όχι απλώς κυκλοφορεί αλλά αυξάνεται.
Σε μια τέτοια πραγματικότητα μου μοιάζει εντελώς ακαταλαβίστικο (τουλάχιστον) και ακραία αναποτελεσματικό εκείνο το «θα εμπιστευτούμε όλους τους δημοσίους υπαλλήλους» και θα «αυξήσουμε τον φόρο στις μεγάλες επιχειρήσεις ανάλογα με τον τζίρο τους». Δηλαδή θα εμπιστευτούμε τους γκάγκστερ; Θα κάνουμε τις επιχειρήσεις να …μικρύνουν ίσως; Να σπάσουν μήπως σε μικρά κομμάτια για να μην είναι «μεγάλες»; Να κρύψουν τζίρους; Αδόκιμα πράγματα.
Στην εποχή της πληροφορικής δεν χρειάζονται λευκά κολάρα, χαρτούρα και «διαπραγματεύσεις». Δεν χρειάζεται επαφή του φορατζή με τον φορολογούμενο. Δεκάδες δις ληξιπρόθεσμων φόρων και εισφορών μπορούν να εισπραχτούν, εάν υπαχθούν σε διακανονισμούς ανάλογους της φοροδοτικής ικανότητας και αν καταπέσουν τα εξοντωτικά πρόστιμα, γιατί δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα πρόστιμα είναι μεγαλύτερα του φόρου. Φόροι και εισφορές μπορούν να εισπράττονται στην ώρα τους μόνο αν μειωθούν οι συντελεστές τους στο μισό αμέσως και γενικά. Τότε θα εισπραχθούν πραγματικά, καθολικά και αποτελεσματικά. ΦΠΑ 23% και εισφορές εργασίας 50% πρέπει να είναι κανείς εντελώς άσχετος ή εξαιρετικά ηλίθιος (εκτός αν προσωπικό συμφέρον...) για να πιστεύει πως μπορούν να πληρώνονται κάτω από τις σημερινές συνθήκες βαθύτατης ύφεσης.
Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί αύξηση των εσόδων στο δημόσιο ταμείο που θα είναι πολύ μεγαλύτερη εξαιτίας της δημιουργίας πραγματικού αντικινήτρου φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής. Ταυτόχρονα η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή και η διακίνηση μαύρου χρήματος θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με εξαιρετική ποινική αυστηρότητα ανάλογη βεβαίως της ύλης τους.
• Φτάνουν αυτά τα χρήματα για τις δημόσιες δαπάνες; Έ, αν δεν φτάνουν (που φτάνουν και περισσεύουν) τότε να κοπούν οι δαπάνες κατά τι και φυσικά ούτε λόγος για κόψιμο μισθών, συντάξεων και κοινωνικών δαπανών. Αλλά ούτε αυτό θα απαιτηθεί, αν αμέσως τρέξει ρεαλιστική φορολογική μεταρρύθμιση και ταυτόχρονα ένα δυναμικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης της οικονομίας σε παραγωγική βάση. Η πίτα θα αυξηθεί και τα δημόσια έσοδα θα μεγαλώσουν.
Ο μπαμπούλας με τους μισθούς (των δημοσίων υπαλλήλων), τις συντάξεις και τις κοινωνικές δαπάνες πρέπει και μπορεί να τελειώσει αμέσως, αρκεί να ασκηθεί μια οικονομική πολιτική που αφενός μεν ως προς τα έσοδα θα είναι ρεαλιστική, αφετέρου δε θα κόβει περιττές και υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων δαπάνες. Αυτό όμως απαιτεί πολιτικές ανάλογες και ισχυρή πολιτική βούληση, που νομίζω πως είναι ξένες στο πολιτικό κατεστημένο και αρκετά γριφώδεις (τουλάχιστον) για την επίδοξη κυβερνητική Αριστερά.
Τώρα αν τα έσοδα μετριούνται με κοινοτικό ή εθνικό νόμισμα νομίζω ότι είναι δευτερεύον. Επειδή πάντως αν η χώρα δεν διαθέτει το εργαλείο της νομισματικής πολιτικής, αν δεν ελέγχει το τραπεζικό της σύστημα και τον τομέα ενέργειας (τουλάχιστον) τότε μάλλον θα εξαρτάται από τοκογλύφους, δανειακές συμβάσεις, μνημόνια και «πακέτα διάσωσης» με ευρώ (ευρωμάρκο καλύτερα) δεν φαίνεται να βγαίνει ο λογαριασμός…
Όχι δεν περιμένω καμιά σημαντική μεταβολή προς όφελος του λαού και της χώρας από τις μεθαυριανές εκλογές. Κυβέρνηση θα σχηματιστεί, αλλά είτε είναι με ΝΔ είτε με ΣΥΡΙΖΑ είτε με ετερόκλητες συμμαχίες η επόμενη μέρα δεν θα είναι καλύτερη για τη χώρα και το λαό. Οι όρκοι πίστης στην Ευρωπαϊκή ιδέα, την Ε.Ε. και το ευρώ δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Χειρότερη ίσως, αλλά πόσο ακόμα; Εντάξει, το σχέδιο λέει να μειωθούν κι άλλο οι αμοιβές, να κλείσουν ακόμα μερικές εκατοντάδες μαγαζιά και επιχειρήσεις, να ανοίξουν μερικές φυλακές για τους φορόπληκτους, να κατασχεθούν σπίτια, μισθοί, αυτοκίνητα, αξίες «εις χείρας τρίτων», να κλείσουν κάμποσα νοσοκομεία και σχολεία και άλλα τέτοια βάρβαρα κόλπα. Ωστόσο οι επιτελείς αυτών των σχεδίων ίσως έφτασε ο καιρός να σκεφτούν ότι μάλλον δεν θα πρέπει να συνεχίσουν να νιώθουν για πολύ ακόμα ασφαλείς, αν δεν αλλάξουν ρότα. Δεν είμαι σίγουρος ότι οι «αγανακτισμένοι» θα πάνε την επόμενη φορά στις πλατείες με ντουντούκες, ίσως δεν πάνε καν στις πλατείες αυτή τη φορά.. Η λαϊκή σοφία έχει αποφανθεί πως «η πείνα δεν έχει μάτια», αλλά και πως «έχει ο καιρός γυρίσματα». Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει πως η βία όχι μόνο δεν λύνει τέτοιου είδους προβλήματα αλλά δημιουργεί περισσότερα. Ωστόσο κάτω από συνθήκες γενικής εξαθλίωσης προκύπτει νομοτελειακά και δεν κάνει διακρίσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.