4 μήνες ebloko.gr – ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ & ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ

Υπενθυμίζω ότι εν προκειμένω δεν ενδιαφέρει η συμπεριφορά των συνειδητοποιημένων καταναλωτών, εκείνων δηλαδή που, τουλάχιστον, έχουν κατά κάποιο τρόπο καλή αντίληψη των μηχανισμών εμπορίου και μπορούν να διακρίνουν την πραγματικότητα πίσω από μια διαφήμιση προϊόντος ή υπηρεσίας. Εκείνων που δεν παρασύρονται από «δώρα», «προσφορές», φανταχτερές συσκευασίες και βαρύγδουπα λογότυπα, γιατί αυτοί όχι απλώς υποδέχτηκαν θετικά το ebloko.gr αλλά οι περισσότεροι έγιναν μόνιμοι επισκέπτες – καταναλωτές. Ας δούμε τους υπόλοιπους που είναι και οι περισσότεροι…

Παραθέτω το μοναδικό αρνητικό μήνυμα επισκέπτη που διατυπώθηκε με ανώνυμο email, γιατί, μπορεί να είναι το μοναδικό ωστόσο υποθέτω πως είναι δυστυχώς πάρα πολλοί εκείνοι που θα έγραφαν κατά τον ίδιο τρόπο, αν το επιχειρούσαν. Νομίζω ότι τα γραφόμενα αυτού του επισκέπτη αντιπροσωπεύουν μια διαδεδομένη αντίληψη, εκείνη δηλαδή του δήθεν υποπτευμένου, του δήθεν γνώστη, του δήθεν κτλ., μια αντίληψη που έντεχνα καλλιεργείται από την καθεστωτική επικοινωνιολογία και συστηματικότατα περνάει από τα ΜΜΕ. Η αντίληψη αυτή μπορεί να αμφισβητεί κατά περίπτωση τους πάντες και τα πάντα, αλλά αναγνωρίζει και αποδέχεται το εγκατεστημένο σύστημα (αφού κιόλας της παρέχει το δικαίωμα να εκφράζεται). Αν ισχύει αυτή η υπόθεση, τότε ίσως μπορούν να γίνουν μερικές εκτιμήσεις, αν όχι για τη γενική μέση καταναλωτική συμπεριφορά, τουλάχιστον για την καταναλωτική συμπεριφορά ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων. Έπεται αυτούσιο το κείμενο με την σύνταξη και την ορθογραφία του συντάκτη του:

Μόλις έριξα μια ματιά στο site και διαπίστωσα, με ένα πρόχειρο υπολογισμό που έκανα στο πακέτο με τα μακαρόνια, ότι είναι ακριβές οι τιμές και αναληθές ότι είναι τιμές χωρίς μεσάζοντες! Οι τιμές νομίζω ότι είναι ίδιες με αυτές των super market και μάλιστα μπορεί να είναι και αρκετά φθηνότερα σε αυτά! Η δουλειά μου δεν έχει καμία σχέση με εμπόριο αλλά θέλω όταν κάποιος λέει ότι θέλει να προσφέρει υπηρεσίες, ποιοτικές και με χαμηλό κόστος, αυτό να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και όχι να είναι μια ακόμη ευκαιρία κάποιων για να "πλουτίσουν " εις βάρων των πολλών...! συγνώμη για την αγανάκτηση αλλά έχουμε βαρεθεί να ακούμε συνεχώς για Σ Ω Τ Η Ρ Ε Σ! Γι' αυτό σας παρακαλώ φροντίστε να μην γίνετε και εσείς άλλη μία εταιρεία που με το πρόσχημα της οικονομικής κρίσης εμφανίσθηκε για να μας παραπλανήσει και όχι για να μας προσφέρει προϊόντα ποιοτικά και σε συμφέρουσες τιμές! Συγνώμη αν στεναχώρησα κάποιους, δεν ήταν στις προθέσεις μου, αλλά αυτή είναι η άποψή μου για το site και τα προϊόντα που διαφημίζετε! Ευχαριστώ που το διαβάσατε!

- Έριξε λοιπόν «μια ματιά» και με «ένα πρόχειρο υπολογισμό» που έκανε «ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕ»!! Με ειλικρίνεια ομολογεί πρώτον ότι δεν διαβάζει προσεκτικά (ούτε καν διαβάζει) και δεύτερον ότι κάνει «πρόχειρο υπολογισμό», αν και το κρινόμενο είναι πού θα δώσει τα λεφτά του και μάλιστα για είδη πρώτης ανάγκης, είδη δηλαδή που έτσι κι αλλιώς θα αγοράσει. Οπότε, μάλλον ευσταθεί λογικά η υπόθεση ότι ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων με «μια ματιά» και «πρόχειρο υπολογισμό» κάνει «διαπιστώσεις» και για πολλά άλλα πράγματα που μάλιστα δεν έχουν άμεσο αντίκτυπο στην τσέπη του.

- Αναφέρεται στην τιμή ενός πακέτου μακαρονιών για να κάνει την τριπλή διαπίστωση πως «οι τιμές» (εννοεί προφανώς όλων των προϊόντων) α) «είναι ακριβές» β) «ίδιες με αυτές των super market και μάλιστα μπορεί να είναι φθηνότερες σε αυτά» και γ) «είναι αναληθές πως δεν υπάρχουν μεσάζοντες». Υποθέτοντας ότι ο άνθρωπος δεν είναι κακοπροαίρετος, είναι φανερό πως συγκρίνει την τιμή ενός ελληνικού βιοτεχνικού προϊόντος άριστης ποιότητας (πρόκειται για τα μακαρόνια της παραγωγικής μονάδας «οίκος Αδαμαντίνα» που πιθανώς είναι μοναδικό είδος) με την τιμή μακαρονιών βιομηχανικής παραγωγής χειρίστης ποιότητας. Λογικά λοιπόν ευσταθεί η υπόθεση πως ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων στερείται γνώσης, με αποτέλεσμα να θεωρεί πως «όλα τα μακαρόνια είναι ίδια» και κατ’ επέκταση πως όλα τα λάδια, τα όσπρια, τα ζυμαρικά, κτλ. είναι ίδια. Και επειδή είναι «ίδια», εφόσον έχουν και «ίδια» τιμή, άρα έχουν στη μέση μεσάζοντα.

- Διατυπώνει την αγανάκτησή του, γιατί βλέπει «μια ακόμη ευκαιρία κάποιων να πλουτίσουν σε βάρος των πολλών». Κοντολογίς αποδίδει πρόθεση πλουτισμού από πώληση προϊόντων σε υψηλές τιμές σε φορέα που δεν πουλάει, γιατί προφανώς δεν έχει πάρει χαμπάρι πως το ebloko.gr δεν εμπορεύεται προϊόντα, αλλά απλώς προβάλλει παραγωγούς και προϊόντα. Λογικά λοιπόν ευσταθεί η υπόθεση πως ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων έχει μια στερεότυπη αντίληψη για την επιχειρηματική δραστηριότητα γενικά και την εμπορία προϊόντων ειδικότερα, που το εμποδίζει να διακρίνει την όποια διαφορετικότητα πολύ δε μάλλον την καινοτομία. Πρόκειται πιθανώς για το πιο σταθερό κομμάτι πελατών των κατεστημένων μηχανισμών εμπορίου (και όχι μόνο).

- Μετά εκφράζεται στον πληθυντικό, μιλώντας εξ ονόματος πολλών, «βαρεθήκαμε να ακούμε για σωτήρες», ξαναγυρίζει στον ενικό απευθύνοντας νουθεσία, «σας παρακαλώ φροντίστε να μη γίνετε κτλ.» και επιστρέφοντας στον πληθυντικό συμπεραίνει το σκοπό «για να μας παραπλανήσει και όχι για να μας προσφέρει κτλ.». Είναι σαφές πως ο άνθρωπος είναι στο κλίμα της εποχής. Υποπτεύεται όλους και όλα και, για να δέσει τις υποψίες του, κάνει άλματα λογικής και διατυπώνει αγοραίους αφορισμούς. Αλλά δεν είναι ο μόνος νομίζω. Αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων που εκδηλώνουν την ίδια πάνω κάτω συμπεριφορά. Μια συμπεριφορά στην ουσία της χειραγωγημένη, που για να δημιουργηθεί, να διαδοθεί, να συντηρηθεί και να συνεχίσει εξελισσόμενη απαιτεί χιλιάδες ώρες σχεδιασμών ειδικών επικοινωνιολόγων – διαφημιστών στα meetings rooms διεθνών και εγχώριων διαφημιστικών επιχειρήσεων. Αυτή δηλαδή τη συμπεριφορά του ηθικολόγου ξερόλα που είναι όχι απλώς ακίνδυνη αλλά επωφελής για τους εγκατεστημένους μηχανισμούς εμπορίου (και όχι μόνο). Είναι αυτή που συντηρεί τα «παρατηρητήρια τιμών» και εκτρέφει ένα φασιστικού τύπου δίκτυο καταγγελλόντων και καταγγελιών κάθε λογής με τις ευλογίες, τις παραινέσεις, ακόμα και τη χρηματική επιβράβευση από επίσημες κρατικές αρχές.

Ωστόσο, στο πρώτο τετράμηνο λειτουργίας του ebloko.gr διεκπεραιώθηκαν κάποιες χιλιάδες πακέτων με ελληνικά προϊόντα (κυρίως διατροφής). Η εμπειρία επικοινωνίας με τους συγκεκριμένους καταναλωτές επιβεβαίωσε κάποια ήδη γνωστά πράγματα ως προς την διαμόρφωση (παραμόρφωση καλύτερα) της μέσης καταναλωτικής συμπεριφοράς. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως η παντοκρατορία των μεγάλων αλυσίδων, των πολυκαταστημάτων και των υπερκαταστημάτων όχι μόνο δεν απειλείται αλλά ούτε καν αμφισβητείται αφού,

- εκδηλώνεται προτίμηση σε «επώνυμα» προϊόντα, δηλαδή σε προϊόντα που απλώς διαφημίζονται τηλεοπτικά είτε αυτά τα ίδια είτε οι πωλητές τους. Σε πείσμα της κοινής λογικής αυτό το χαρακτηριστικό επικρατεί των χαρακτηριστικών ποιότητας και προέλευσης. Για παράδειγμα θεωρείται «επώνυμο» προϊόν, άρα και προτιμώμενο, τα φασόλια που συσκευάζονται για λογαριασμό της τάδε αλυσίδας καταστημάτων και παραβλέπεται το γεγονός πως είναι εισαγόμενα και πως η ποιότητά τους δεν έχει πιστοποιηθεί. Μάλιστα ο συνδυασμός του «επώνυμου» και ταυτόχρονα «φθηνού» φαίνεται να αποτελεί το πιο σημαντικό κριτήριο επιλογής αγοράς. Έτσι, με ένα πρόσθετο κόστος τηλεοπτικής διαφήμισης, εισαγόμενα προϊόντα χαμηλής ποιότητας και χαμηλού κόστους παίρνουν το διαβατήριο του «επώνυμου» και μπορούν να διατηρούν τιμές πώλησης σε πολλές περιπτώσεις χαμηλότερες από τις αντίστοιχες τιμές παραγωγού ελληνικών προϊόντων, παρά το γεγονός ότι στη μια περίπτωση πρόκειται συνήθως για πατσαβούρες και σκυλοτροφές και στην άλλη (αυτή δηλαδή των ελληνικών) για προϊόντα υψηλής ποιότητας.

- επιβεβαιώθηκε επίσης μια σοβαρή τάση αγορών χωρίς προγραμματισμό, δηλαδή της τελευταίας στιγμής, που ασφαλώς δεν επιτρέπει επιλογές σε ποιότητα ή τιμή. Μια τάση που «νομιμοποιεί» το ψιλικατζίδικο της γειτονιάς (που πουλάει τα πάντα) να αρνείται να προβάλει και να πουλήσει ελληνικά όσπρια σε προκαθορισμένη – δημοσιευμένη τιμή, αφού «40 λεπτά τα παίρνω από το (….) και τα δίνω με 200% πάνω, αφού σε μένα έρχονται μετά τις 9.00 το βράδυ που το θυμούνται…».

- τέλος, η θεαματική άνοδος της ανταπόκρισης των καταναλωτών μετά την έκδοση φυλλαδίου ελληνικών προϊόντων διατροφής που προβάλλονται στο ebloko.gr δεν αφήνει καμιά αμφιβολία πως η χρήση του internet για αγορές προϊόντων που καλύπτουν καθημερινές οικιακές ανάγκες είναι για τη χώρα μας, στα μέσα του 2010, απλώς μια θεωρητική δυνατότητα, τουλάχιστον για εκείνα τα προϊόντα που δεν φορτώνονται με κόστος τηλεοπτικής διαφήμισης…